Z A K O N

O ODBRANI FEDERACIJE BOSNE I HERCEGOVINE

 

I – OSNOVNE ODREDBE

Član 1.

Ovim Zakonom uređuje se: sistem i organizacija odbrane Bosne i Hercegovine u Federaciji Bosne i Hercegovine (u daljnjem tekstu: Federacija) i njeno funkcioniranje pod komandom i kontrolom Predsjedništva Bosne i Hercegovine (u daljnjem tekstu: Predsjedništvo), u skladu sa suverenitetom i teritorijalnim integritetom Bosne i Hercegovine, Ustavom i zakonima Bosne i Hercegovine, ovlaštenjima Federacije i njenih organa, kao i prava i dužnosti građana, preduzeća i drugih pravnih lica u oblasti odbrane; zaštita granica; finansiranje Vojske Federacije Bosne i Hercegovine (u daljnjem tekstu: Vojska Federacije), kao i druga pitanja od značaja za odbranu Bosne i Hercegovine u Federaciji.

Član 2.

Odredbe ovog Zakona trebaju se razmatrati u skladu sa Zakonom o odbrani BiH ("Službeni glasnik", broj 43/03 - u daljnjem tekstu: Zakon o odbrani BiH) i relevantnim aktima nadležnih organa Bosne i Hercegovine kako bi stvorili jedinstvenu pravnu osnovu za organizaciju oružanih snaga Federacije, koje su sastavni dio oružanih snaga Bosne i Hercegovine.

Član 3.

Odbrambeni sistem Federacije jedinstven je oblik formiranja i pripremanja Vojske Federacije, federalnih ministarstava i drugih organa federalne uprave (u daljnjem tekstu: organa Federacije) i pravnih lica u svrhu osiguranja pravovremenog i organiziranog odvraćanja i sprečavanja mogućeg napada i drugih opasnosti za Bosnu i Hercegovinu.

Vojska Federacije sastavni je dio Oružanih snaga Bosne i Hercegovine i osnovni nosilac oružanog oblika odbrane.

Pripremu Vojske Federacije vrši federalni ministar odbrane kao dio administrativnog lanca komandovanja Oružanim snagama Bosne i Hercegovine.

Federalni ministar odbrane nema ovlaštenje operativnog komandovanja nad Vojskom Federacije, niti bilo kojim dijelom Oružanih snaga Bosne i Hercegovine.

Član 4.

Vojska Federacije, organi Federacije i pravna lica u miru vrše pripremu ljudskih snaga i materijalnih sredstava za odbranu Bosne i Hercegovine u Federaciji BiH u slučaju ratnog stanja, elementarne nepogode ili vanrednom stanju, te za učestvovanje u aktivnostima izvan zemlje na ispunjavanju međunarodnih sporazuma i obaveza, kao što su operacije podrške miru.

 

Član 5.

U slučaju vanrednog stanja Vojska Federacije, organi Federacije, kantoni i općine i pravna lica, u skladu sa svojim ovlaštenjima, preduzimaju propisane mjere.

U slučaju oružanog napada na državu Bosnu i Hercegovinu ili njen dio, Vojska Federacije, organi Federacije, kantoni, općine i pravna lica imaju pravo i dužnost reagirati na odgovarajući način, u skladu sa ovim Zakonom i odgovarajućim aktima nadležnih organa Bosne i Hercegovine koji se donose na osnovu Zakona o odbrani BiH.

Sva obuka, mobilizacija, razmještaj i upotreba Vojske Federacije vrši se u skladu sa Zakonom o odbrani BiH i odgovarajućim aktima nadležnih organa Bosne i Hercegovine.

Predsjedništvo odobrava razmještaj ili upotrebu Vojske Federacije za sve operacije ili obuku izvan zemlje.

Određeni odbrambeni postupci i aktivnosti provode se, u skladu sa ovim Zakonom, u miru, ratnom stanju i vanrednim okolnostima.

II - PRAVA I DUŽNOSTI GRAĐANA U ODBRANI

1. Zajedničke odredbe

Član 6.

Građani imaju pravo i obavezu izvršavanja vojne, radne i materijalne obaveze, obučavati se za odbranu prema odredbama ovog Zakona i u skladu sa Zakonom o odbrani BiH.

Član 7.

Građani, pored prava i dužnosti iz člana 6. ovog Zakona, imaju pravo i dužnost da:

-         u skladu sa zakonom i planovima odbrane budu raspoređeni u Vojsku Federacije, jedinice veze i kriptozaštite organa Federacije, kantona i općina, kao i u organe Federacije, kantona, općina, preduzeća ili drugih pravnih lica;

-         se odazovu pozivu nadležnog federalnog organa, preduzeća ili drugog pravnog lica za vršenje obaveza u oblasti odbrane;

-         daju podatke značajne za odbranu koje saznaju ili primijete i najhitnije ih dostave centru za obavještavanje ili organima Federacije, kantona ili općine;

-         daju potrebne podatke za vođenje evidencije u oblasti odbrane, kao i da u roku od osam dana od dana nastale promjene prijave sve promjene koje se odnose na prebivalište, promjenu adrese stana, promjene u vezi sa imenom, zasnivanjem i prestankom radnog odnosa, stjecanjem stručne spreme i druge promjene od interesa za odbranu.

 

 

2. Radna obaveza

Član 8.

Radnoj obavezi podliježu svi za rad sposobni građani koji su navršili 18 godina.

Radna obaveza izvršava se u organima Federacije, kantona, općina i pravnim licima, te obavljanjem povremenih radova za potrebe Vojske Federacije, odnosno odbrane Federacije.

Radna obaveza uvodi se u slučaju vanrednog stanja i rata.

Vlada Federacije Bosne i Hercegovine (u daljnjem tekstu: Vlada Federacije) može odlučiti da se, i iznimno u slučaju vanrednih okolnosti, uvede radna obaveza u djelatnostima što su od posebnog značaja za provođenje odbrambenih priprema Federacije.

Odlukom Vlade Federacije određuju se zadaci i poslovi za koje se uvodi radna obaveza, te vrijeme njenog trajanja.

Vlada Federacije posebnim propisom uređuje izvršenje radne obaveze, u skladu sa odredbama Zakona o odbrani BiH i zajedničkom sigurnosnom i odbrambenom politikom Bosne i Hercegovine.

Član 9.

Radnoj obavezi ne podliježu:

-         lica raspoređena u Vojsci Federacije;

-         obveznici civilne zaštite raspoređeni u štabove civilne zaštite, jedinice specijalne namjene i povjerenici civilne zaštite;

-         žene starije od 55 godina;

-         muškarci stariji od 65 godina;

-         trudnice, majke, samohrani roditelj i staratelj koji imaju jedno ili više djece do 10 godina.

Član 10.

Pripadnici policije i druga ovlaštena lica organa unutrašnjih poslova, finansijske policije, civilne zaštite, stražari i druga ovlaštena lica organa izvršenja krivičnih i prekršajnih sankcija, službenici i namještenici Federalnog ministarstva odbrane/Federalnog ministarstva obrane (u daljnjem tekstu: Federalno ministarstvo odbrane), po pravilu izvršavaju radnu obavezu u tim organima.

 

Član 11.

Tokom ratnog stanja ili u slučaju vanrednog stanja obveznici radne obaveze dužni su ostati na poslovima koje obavljaju dok ne budu pozvani na službu u Vojsku Federacije ili na izvršenje drugih obaveza.

Obveznici radne obaveze koji su raspoređeni na druge zadatke i poslove ili u drugo pravno lice u svom prebivalištu ili izvan svog prebivališta, dužni su postupati prema dobivenom rasporedu.

Samohrani roditelj ili staratelj koji ima jedno ili više djece mlađe od 15 godina mogu se u ratu, izuzetno, rasporediti na izvršenje radne obaveze izvan mjesta prebivališta, ako im se za to vrijeme osigura čuvanje i njega djece.

Lica koja podliježu radnoj obavezi, po pravilu, raspoređuju se na poslove prema svojim stručnim kvalifikacijama, odnosno sposobnostima.

Vlada Federacije donosi propis o utvrđivanju zdravstvene sposobnosti građana za izvršavanje radne obaveze ili obaveze obučavanja za odbranu, kao i prava u vezi sa izvršenjem tih obaveza.

3. Obučavanje za odbranu

Član 12.

Pravo i dužnost obučavanja za odbranu imaju, pod uvjetima propisanim ovim Zakonom, građani od navršenih 18 do navršenih 60 godina života (muškarci), odnosno 55 godina života (žene), ako su sposobni za pohađanje obuke. Obavezi obučavanja, prema odredbama ovog Zakona, ne podliježu trudnice, žene koje imaju djecu mlađu od sedam godina života i lica nesposobna za obuku.

Vlada Federacije donosi propis o naknadama troškova za izvršenje obaveza građana u oblasti odbrane.

4. Materijalna obaveza

Član 13.

Građani, u ratu, imaju materijalnu obavezu davanja vozila, mašina i drugih propisanih sredstava, opreme i stoke Vojsci Federacije i organima uprave Federacije i pravnim licima čija je djelatnost od posebnog značaja za odbranu Bosne i Hercegovine u Federaciji.

Građani su dužni davati propisana materijalna sredstva iz stava 1. ovog člana i u miru radi pregleda i vježbi.

Obavezu iz st. 1. i 2. ovog člana imaju prvenstveno pravna lica.

Vrstu materijalnih sredstava i opreme iz st. 1. i 2. ovog člana, postupak predaje i vraćanja izuzetih materijalnih sredstava, naknade i naknade štete propisat će se posebnim zakonom.

Organi Federacije koji vode podatke o materijalnim sredstvima i opremi, stoci iz popisa iz st. 1. i 2. ovog člana dužni su ih dati Federalnom ministarstvu odbrane na njegov zahtjev.

5. Posebna prava lica u oblasti odbrane

Član 14.

Građani koji budu pozvani na obavljanje poslova u jedinice veze i kriptozaštite ili angažirani po osnovu radne obaveze, za vrijeme obavljanja tih poslova imaju pravo na novčanu naknadu koja se određuje prema visini plaće koja se u organu Federacije, kantona, općine, odnosno u preduzeću i drugom pravnom licu osigurava za radno mjesto odgovarajuće stručne spreme na koje je građanin angažiran.

Vrijeme provedeno na radu u skladu sa odredbom stava 1. ovog člana računa se u radni staž.

Povreda ili bolest koja nastaje kao posljedica izvršavanja obaveze iz člana 6. ovog Zakona, osim službe u Vojsci Federacije, smatra se povredom na radu.

Organ koji je organizirao vršenje obaveze iz člana 6. ovog Zakona dužan je, po službenoj dužnosti, na propisanom obrascu utvrditi vrijeme i mjesto nastanka povrede, odnosno bolesti.

Sredstva za naknade iz stava 1. ovog člana osiguravaju organi Federacije, kantona i općina, odnosno preduzeća i druga pravna lica koji su organizirali angažiranje građana za obavljanje tih poslova i zadataka.

Građanima iz stava 1. ovog člana pripada naknada troškova za prijevoz i ishranu pod istim uvjetima koji su predviđeni za radnike u organu Federacije, kantona i općina, preduzeću ili drugom pravnom licu.

Naknade predviđene ovim članom pripadaju građanima iz stava 1. ovog člana za vrijeme ratnog stanja ili vanrednih okolnosti.

Član 15.

Građani koji se za vrijeme ratnog ili vanrednog stanja, po osnovu vojne obaveze, angažiraju na obavljanju kurirsko-pozivarskih poslova radi provođenja mobilizacije i drugih zadataka za potrebe Vojske Federacije i druge potrebe odbrane, u organizaciji Federalnog ministarstva odbrane za vrijeme izvršavanja tih poslova i zadataka imaju status pripadnika Vojske Federacije.

6. Ostala prava i obaveze

Član 16.

Zdravstvenu sposobnost obveznika radne obaveze i obučavanja za odbranu utvrđuju zdravstvene ustanove i organi ovlašteni za utvrđivanje zdravstvene sposobnosti regruta za vojnu službu.

Član 17.

Pripadnik Vojske Federacije i obveznik radne obaveze dužan je odazvati se pozivu ovlaštenog organa, odnosno pravnog lica u mjesto i vrijeme koji su naznačeni u općem ili pojedinačnom pozivu.

Ako se pozvana lica ne odazovu pozivu ili ne opravdaju svoj izostanak, nadležna organizaciona jedinica Federalnog ministarstva odbrane može sama ili na prijedlog organa koji je zahtijevao pozivanje izdati nalog za prisilno privođenje.

Nalog za prisilno privođenje izvršava ovlašteni organ unutrašnjih poslova.

Žalba protiv naloga za prisilno privođenje zbog neodazivanja pozivu za mobilizaciju i probnu mobilizaciju ne zadržava izvršenje tog naloga.

III - PRAVA I DUŽNOSTI ORGANA BOSNE I HERCEGOVINE

1. Civilna komanda

Član 18.

Predsjedništvo djelujući prema konsenzusu vrši vrhovnu operativnu i administrativnu komandu i kontrolu nad Vojskom Federacije i druge poslove prema Zakonu o odbrani BiH.

 

IV - PRAVA I DUŽNOSTI ORGANA FEDERACIJE

1.      Federacija

Član 19.

Federacija, radeći u skladu sa Zakonom o odbrani BiH, direktivama, propisima i naredbama ministra odbrane Bosne i Hercegovine (u daljnjem tekstu: ministar odbrane BiH) i zajedničkom sigurnosnom i odbrambenom politikom Bosne i Hercegovine, u oblasti odbrane:

-         uređuje sistem odbrane u Federaciji;

-         pruža podršku operativnoj komandi u ratu;

-         planira pripreme za odbranu i donosi plan odbrane Federacije, koji je dio Plana za odbranu Bosne i Hercegovine;

-         organizira i priprema Vojsku Federacije;

-         uspostavlja Zajedničku komandu Vojske Federacije (u daljnjem tekstu: Zajednička komanda);

-         sklapa vojne sporazume i ugovore;

-          organizira i obavlja poslove vojne obaveze, kao i poslove popune i mobilizacije Vojske Federacije, preduzeća i drugih pravnih lica;

-         organizira i priprema veze i kriptozaštitu organa Federacije, kantona i općina;

-         osigurava ostvarivanje prava i obaveza građana u oblasti odbrane;

-         organizira i osigurava pripreme organa uprave, preduzeća i drugih pravnih lica za rad i funkcioniranje u ratu;

-         organizira obučavanje za odbranu;

-         organizira i provodi inspekcijsko nadgledanje u oblasti odbrane;

-         stara se o osiguranju materijalnih rezervi za potrebe odbrane;

-         stara se o uređenju teritorije za potrebe odbrane;

-         stara se o organiziranju proizvodnje i prometa naoružanja i vojne opreme i drugih predmeta i opreme od značaja za odbranu;

-         stara se o organiziranju i osiguranju materijalnih i finansijskih sredstava za potrebe odbrane;

-         organizira izvođenje osnovnih geodetskih i fotogrametrijskih radova, premjera i aviosnimanja zemljišta, izradu osnovne karte Federacije i kartografskog materijala od značaja za odbranu;

-         organizira i provodi obavještajne poslove u oblasti odbrane;

-         organizira provođenje mjera sigurnosti u oblasti odbrane;

-         provodi i druga prava i dužnosti u oblasti odbrane utvrđene federalnim zakonom.

2. Parlament Federacije

Član 20.

Parlament Federacije, na osnovu Ustava Bosne i Hercegovine, Zakona o odbrani BiH, zajedničke odbrambene i sigurnosne politike Bosne i Hercegovine, Ustava Federacije Bosne i Hercegovine, ovog i drugog federalnog zakona, u oblasti odbrane:

-         uređuje sistem odbrane BiH u Federaciji BiH;

-         razmatra stanje priprema za odbranu i sigurnost BiH u Federaciji BiH, te donosi mjere za organiziranje, razvoj i jačanje sistema odbrane Bosne i Hercegovine u Federaciji BiH;

-         utvrđuje politiku izvršavanja zakona, drugih propisa i općih akata u oblasti odbrane i obaveze organa i organizacija u Federaciji za njihovo izvršavanje;

-         utvrđuje način osiguranja materijalnih rezervi za vrijeme ratnog stanja u Bosni i Hercegovini;

-         uređuje finansiranje Vojske Federacije;

-         donosi svoj plan odbrane;

-         ratificira međunarodne vojne sporazume, uz prethodnu saglasnost Parlamentarne skupštine Bosne i Hercegovine;

-         odobrava i otkazuje međunarodne ugovore i druge sporazume;

-         ima uvid u sva pitanja iz oblasti odbrane u Federaciji, zajedno sa Parlamentarnom skupštinom Bosne i Hercegovine;

-         vrši parlamentarnu demokratsku kontrolu nad odbrambeno-sigurnosnim strukturama u Federaciji BiH shodno čl. od 41.do 45 Zakona o odbrani BiH;

-         obavlja i druge poslove u oblasti odbrane iz svoje nadležnosti.

 

3. Predsjednik Federacije

Član 21.

U skladu sa Zakonom o odbrani BiH i uputstvima koje izda ministar odbrane BiH, predsjednik Federacije, uz saglasnost potpredsjednika Federacije, može dopustiti kratkotrajnu upotrebu vojnih jedinica za pomoć civilnim vlastima u slučaju prirodnih katastrofa i nesreća na teritoriji entiteta.

Predsjednik Federacije potpisuje u ime Federacije međunarodne vojne sporazume.

Predsjednik Federacije ovlaštenje za potpisivanje sporazuma iz stava 2. ovog člana može prenijeti na federalnog ministra odbrane.

4. Vlada Federacije

Član 22.

Vlada Federacije u oblasti odbrane:

-         provodi zakone u oblasti odbrane;

-         naređuje mobilizaciju štaba i jedinica veza i kriptozaštite organa Federacije;

-         pruža podršku u pripremi i izvođenju mobilizacijskih i drugih vježbi i odlučuje o vježbama organa Federacije;

-         utvrđuje organizaciju, razvoj i opremanje sistema veza i kriptozaštite organa Federacije;

-         utvrđuje kriterije i normative za popunu sistema veza i kriptozaštite organa Federacije, kantona, općina i pravnih lica ljudstvom i materijalnim sredstvima iz popisa;

-         određuje objekte od posebnog značaja za odbranu Federacije i propisuje mjere zaštite tih objekata, kao i nadležnosti organa za provedbu tih mjera;

-         utvrđuje jedinstven sistem kriptozaštite u Federaciji;

-         utvrđuje kriterije za određivanje preduzeća i drugih pravnih lica od posebnog značaja za odbranu Federacije;

-         određuje preduzeća i druga pravna lica od posebnog značaja za odbranu Federacije;

-         donosi svoj plan odbrane i daje saglasnost na planove odbrane organa Federacije;

-         utvrđuje jedinstvene pokazatelje za izradu bilansa ukupnih potreba i mogućnosti proizvodnje, potrošnje i usluga od posebnog značaja za odbranu i za potrebe preživljavanja stanovništva u ratu;

-         određuje proizvode i usluge od posebnog značaja za odbranu i preživljavanje stanovništva u vrijeme rata, kao i normative tih proizvoda i usluga;

-         donosi propise o izvršenju radne obaveze u vezi sa obavljanjem poslova i zadataka za potrebe odbrane;

-         donosi propise o izvršenju obaveza davanja materijalnih sredstava za potrebe odbrane;

-         propisuje sadržaj i način izrade planova za uređenje teritorije za potrebe odbrane;

-         predlaže Parlamentu Federacije plan odbrane Federacije, koji je dio Plana odbrane Bosne i Hercegovine;

-         predlaže Parlamentu Federacije mjere za razvoj odbrane Bosne i Hercegovine u Federaciji;

-         predlaže Parlamentu Federacije plan organizacije, razvoja i opremanja Vojske Federacije;

-         utvrđuje mjere za osiguranje robnih rezervi u Federaciji za vrijeme ratnog stanja i njihov razmještaj u skladu sa potrebama odbrane;

-         predlaže Parlamentu Federacije plan opremanja Vojske Federacije materijalnim sredstvima i opremom;

-         predlaže otkazivanje međunarodnih vojnih ugovora ili sporazuma, ukoliko to dopušta međunarodno pravo ili kada to zahtijeva Parlament Federacije;

-         osniva naučno-istraživačke ustanove u oblasti odbrane;

-          obavlja i druge poslove u oblasti odbrane iz svoje nadležnosti.

 

Član 23.

Vlada Federacije, prema svojoj nadležnosti, za vrijeme ratnog ili vanrednog stanja:

-         naređuje evakuaciju određenih kategorija stanovništva iz ugroženih gradova i naseljenih mjesta, u skladu sa planom odbrane Federacije;

-         preduzima mjere za prelazak organa Federacije sa mirnodopske organizacije na ratnu organizaciju i izlazak na ratne lokacije;

-         brine se o realizaciji naređenih mjera za otklanjanje uzroka i posljedica vanrednih okolnosti iz svojih nadležnosti;

-         osigurava prenošenje i provođenje naređenih mjera pripravnosti i drugih mjera na teritoriji Federacije.

 

5. Federalno ministarstvo odbrane

Član 24.

Federalno ministarstvo odbrane obavlja upravne, stručne i štabne poslove u oblasti odbrane, utvrđene Zakonom o odbrani BiH, direktivama, propisima i naredbama ministra odbrane BiH i zajedničkom odbrambenom i sigurnosnom politikom Bosne i Hercegovine, ovim i drugim federalnim zakonima, a naročito:

-         angažiranje profesionalnog vojnog osoblja na popuni odobrenih upražnjenih mjesta u Vojsci Federacije;

-         reguliranje pitanja koja se tiču vojnog roka i kadra u skladu sa propisima i uputstvima ministra odbrane BiH;

-         organizacija, opremanje i snabdijevanje jedinica Vojske Federacije kao dijela Oružanih snaga Bosne i Hercegovine u skladu sa uputstvima ministra odbrane BiH;

-         izvođenje obuke vojnih snaga u skladu sa doktrinom, zadacima, uvjetima i standardima koje odobri ministar odbrane BiH;

-         konsultovanje ministra odbrane BiH u vezi sa planiranjem budžeta za Oružane snage Bosne i Hercegovine u skladu sa članom 168. ovog Zakona;

-         unapređenja, postavljanja i razrješenja vojnih oficira ispod čina generala u skladu sa zakonima Federacije;

-         provođenje definiranih politika i smjernica i osiguranje provođenja zakona, ostalih propisa i općih akata iz oblasti odbrane;

-         koordinaciju aktivnosti na izradi i ažuriranju plana odbrane Federacije, kao dijela Plana za odbranu suvereniteta i teritorijalnog integriteta Bosne i Hercegovine;

-         planiranje i provođenje mobilizacije Vojske Federacije;

-         izvršavanje obaveza u vezi sa izgradnjom i održavanjem vojnih i drugih objekata, kao i objekata od posebnog značaja za odbranu Bosne i Hercegovine u Federaciji;

-         osiguravanje komunikacijske podrške za organe civilne zaštite u skladu sa državnim i entitetskim zakonom;

-         planiranje i organiziranje naučno-istraživačkih radova od važnosti za odbranu;

-          predlaganje ministru odbrane BiH unapređenje i imenovanje brigadnih generala;

-         priprema odgovarajuća strateška dokumenta za izgradnju sistema odbrane u Federaciji;

-         obavlja upravne i organizacijske poslove i zadatke Vojske Federacije;

-         upravlja i koristi sredstva namijenjena za potrebe Vojske Federacije;

-         osigurava, čuva i obnavlja rezervne proizvode posebne namjene za potrebe Vojske Federacije;

-         organizira i koordinira poslove pripreme, izdavanje i štampanje obavezne udžbeničke i druge literature u oblasti odbrane;

-         izrađuje kriterije o uvjetima i načinu skladištenja, čuvanja i održavanja naoružanja i vojne opreme i stara se o zaštiti materijalnih sredstava i objekata u Vojsci Federacije;

-         planira izvođenje geodetskih, fotogrametrijskih i kartografsko-reprodukcijskih poslova od interesa za odbranu, provodi nadzor nad izvođenjem tih poslova i stara se o čuvanju, skladištenju i distribuciji geodetskih, fotogrametrijskih i kartografskih materijala i dokumenata značajnih za odbranu;

-         planira izvođenje premjera i aviosnimanja objekata i teritorija od značaja za odbranu u svrhu izrade topografskih planova i karata i ustrojavanju vojnog katastra i provodi nadzor nad izvršenjem tih poslova;

-         u saradnji sa drugim nadležnim organima učestvuje u identifikaciji i obilježavanju državne granice;

-         organizira veze, protivelektronsko osiguranje i kriptozaštitu Vojske Federacije i organa Federacije;

-         organizira, neposredno izvodi i prati obučavanje građana za potrebe odbrane;

-         organizira i vrši inspekcijski nadzor sistema odbrane;

-         organizira i provodi mjere sigurnosti i zaštite odbrambenog sistema, kao i tajnih podataka odbrane;

-         stara se o uređenju teritorije od značaja za odbranu;

-         rješava po žalbama i obavlja druge upravne poslove u vezi sa vojnom i materijalnom obavezom, kao i obavezama državnih organa, preduzeća i drugih pravnih lica u oblasti odbrane;

-         predlaže Vojsci Federacije osnovne principe planova razvoja Vojske Federacije;

-         predlaže politike naoružavanja i opremanja Vojske Federacije;

-         predlaže vojno-teritorijalnu podjelu Federacije;

-         propisuje opća i osnovna pravila za Vojsku Federacije, a donosi i propise o školovanju, odgoju i obrazovanju u Vojsci Federacije, o vojnoj disciplini i druge propise predviđene ovim Zakonom;

-         osigurava podršku pri izvođenju operativnih komandi;

-         predlaže mjere za osiguranje robnih rezervi za vrijeme rata;

-         predlaže osnovne principe kadrovske politike za Vojsku Federacije;

-         obavlja sve poslove pravne zaštite imovine i imovinsko-pravnih interesa Federalnog ministarstva odbrane i Vojske Federacije;

-         provođenje i drugih prava i obaveza unutar djelokruga nadležnosti kako je propisano ovim Zakonom.

Federalni ministar odbrane donosi propise za koje je nadležan i izdaje stručna uputstva radi izvršavanja dužnosti navedenih u stavu 1. ovog člana.

Član 25.

Za obavljanje štabnih poslova u Federalnom ministarstvu odbrane formira se Zajednička komanda Vojske Federacije.

Organizacija, dužnosti i kriteriji za popunu Zajedničke komande, bit će u skladu sa odlukama Predsjedništva.

Zajedničkom komandom rukovodi komandant koji ima zamjenika koji ne može biti iz reda istog konstitutivnog naroda.

Dužnost zamjenika komandanta je da kao načelnik štaba Zajedničke komande vrši koordinaciju rada Zajedničke komande, te zamjenjuje komandanta u slučaju njegove spriječenosti ili odsutnosti.

Zamjenik komandanta je u svakom trenutku potčinjen komandantu.

Član 26.

Radi neposrednog obavljanja poslova i zadataka iz svog djelokruga Federalno ministarstvo odbrane može imati organizacione jedinice u kantonima i općinama.

Organizaciona jedinica u općini može obavaljati zadatke iz oblasti odbrane za dvije ili više susjednih općina, a što se utvrđuje aktom o unutrašnjoj organizaciji Federalnog ministarstva odbrane.

Djelokrug i način rada organizacionih jedinica iz stava 1. ovog člana utvrđuje se aktom o unutrašnjoj organizaciji Federalnog ministarstva odbrane.

6. Ostali organi Federacije

Član 27.

Ostali organi Federacije, u okviru svojih ovlaštenja i u skladu sa Zakonom o odbrani BiH, u djelokrugu odbrane:

-         pripremaju prijedloge pripremnih mjera za odbranu zemlje i pripremu privrednih i društvenih djelatnosti;

-         pripremaju elemente plana odbrane Federacije iz svoje nadležnosti, osiguravaju određene kapacitete i rezerve posebno značajne za odbranu Federacije;

-         provode smjernice za pripremu izvora i snaga za odbranu Federacije;

-         prate stanje priprema za odbranu u oblastima za koje su osnovani;

-         izrađuju svoj plan odbrane i provode vlastite pripreme za rad u ratu i u vanrednim okolnostima;

-         donose metodološka, stručna i tehnička uputstva za odbrambene pripreme i njihovo planiranje u odgovarajućim oblastima;

-         predlažu Vladi Federacije utvrđivanje obaveza preduzeća i drugih pravnih lica u proizvodnji i pružanju usluga u ratu za potrebe Federacije;

-         provode sve mjere zaštite i spašavanja stanovništva i materijalnih dobara, a naročito evakuaciju i sklanjanje proizvodnih i drugih kapaciteta, robnih rezervi, predmeta historijske, naučne, umjetničke i kulturne vrijednosti, arhiva i drugih materijalnih dobara od posebnog društvenog interesa;

-         na osnovu jedinstvenih procjena o potrebama odbrane u ratnom stanju i materijalnih i drugih mogućnosti Federacije, pripremaju odgovarajuću dokumentaciju za razvoj odbrane u okviru planova privrednog razvoja Federacije;

-         osposobljavaju svoje kadrove za odbranu i preduzimaju mjere potrebne za uspješno funkcioniranje privrede i društvenih djelatnosti u ratu;

-         provode mjere pripravnosti u slučaju direktne ratne opasnosti i vanrednog stanja, te preduzimaju druge potrebne mjere za prijelaz na ratnu organizaciju;

-         provode mjere sigurnosti radi zaštite tajnih podataka odbrane, u skladu sa Zakonom o odbrani BiH, direktivama, propisima i naredbama ministra odbrane BiH i zajedničkom odbrambenom i sigurnosnom politikom Bosne i Hercegovine;

-         obavljaju i druge poslove iz oblasti odbrane utvrđene ovim i drugim federalnim zakonima i zadatke koje im naloži Vlada Federacije.

 

 

 

7. Prava i dužnosti kantona i općina u oblasti odbrane

Član 28.

Vlada Federacije će svojim propisom, na prijedlog federalnog ministra odbrane, utvrditi prava i dužnosti iz oblasti odbrane koje će vršiti nadležni organi u kantonima i općinama, u skladu sa ovim Zakonom.

8. Prava i dužnosti pravnih lica

Član 29.

Pravna lica koja Vlada Federacije odredi da su od posebnog značaja za odbranu Federacije pripremaju i donose svoje planove odbrane u kojima se utvrđuju zadaci, organizacija, snage, sredstva, mjere i postupci za odbranu.

Planove iz stava 1. ovog člana donose i pravna lica koja nadležni organ kantona odredi da su od posebnog značaja za odbranu kantona.

Ostala pravna lica donose planove odbrane za izvršavanje svojih zadataka u ratu i u vanrednom stanju.

Član 30.

Pravna lica koja odredi Vlada Federacije donose posebne planove za slučaj vanrednog stanja kojima utvrđuju svoj rad i postupanje u tim okolnostima. U tim planovima određuju se: postupci i aktivnosti značajni za sprečavanje nastanka vanrednog stanja, kao i način rada pravnih lica u vanrednom stanju.

Pod postupcima od naročitog značaja smatraju se postupci u proizvodnji i redovnom djelovanju koji su nenadoknadiv uvjet za rad i život stanovništva ili za rad drugih pravnih lica na određenom području, za rad organa Federacije, kantona i općina, za snabdijevanje vojske i stanovništva ili su namijenjeni zaštiti i spašavanju.

Član 31.

Planovi odbrane iz člana 29. i 30. ovog Zakona moraju biti usklađeni sa Zakonom o odbrani BiH i zajedničkom odbrambenom i sigurnosnom politikom Bosne i Hercegovine i Planom odbrane Bosne i Hercegovine.

Član 32.

Centri za osmatranje i obavještavanje koji se nalaze u sastavu Federalne uprave civilne zaštite, dužni su Federalnom ministarstvu odbrane dostavljati određene podatke iz svoje nadležnosti koji su od značaja za odbranu Federacije i Vojsku Federacije, a naročito:

-         izvještaje, odluke i naređenja o provođenju mjera zaštite, spašavanja i pripravnosti mobilizacije, kao i izvršenje drugih mjera;

-         podatke o otkrivanju i praćenju opasnosti od prirodnih nepogoda (zemljotresa, poplava, oluja, klizanja tla i dr.), tehničko-tehnoloških i ekoloških nesreća (rušenje brana i nasipa, saobraćajne nezgode, nesreće u rudnicima, požari i dr.) i posljedica tih opasnosti, te preduzimanje mjera za ublažavanje posljedica opasnosti;

-         podatke o uzbunjivanju građana o utvrđenim opasnostima i obavještavanje o njihovom nastanku, postupcima građana i prestanku opasnosti;

-         podatke o otkrivanju i praćenju radiološko-biološko-hemijskih opasnosti;

-         podatke o prikupljanju i obradi podataka o opasnostima i drugim pojavama od interesa za život, zaštitu i odbranu u Federaciji, kantonima i općinama.

 

V – VOJSKA FEDERACIJE

1. Zajedničke odredbe

Član 33.

Vojska Federacije je oblik organiziranja i pripremanja svih državljana za odbranu.

Vojska Federacije može, uz uvjete predviđene Zakonom o odbrani BiH i prema uputstvima koje izda ministar odbrane BiH u vezi sa zajedničkom sigurnosnom i odbrambenom politikom Bosne i Hercegovine i ovim Zakonom, obavljati i određene zadatke u vanrednom stanju, u slučajevima elementarnih nepogoda i drugih nesreća.

Član 34.

Vojska Federacije, nastala iz Armije RBiH i Hrvatskog vijeća obrane, sastoji se od dvije komponente do nivoa divizije.

Mirnodopski sastav čine civilna lica na službi u Vojsci Federacije, vojnici na odsluženju vojnog roka i profesionalna vojna lica.

Ratni sastav Vojske Federacije, pored lica iz stava 2. ovog člana, čine i lica raspoređena u ratne jedinice koje se formiraju po teritorijalnom i eksteritorijalnom principu.

Nijedna odredba ovog člana ne dozvoljava dvostruke ili paralelne lance komandovanja. Sve jedinice Vojske Federacije će u svakom trenutku biti pod operativnim i administrativnim lancem komandovanja, kao što je određeno Zakonom o odbrani BiH.

Član 35.

Pripadnici Vojske Federacije uvijek se i pod svim okolnostima, pri izvođenju borbenih djelovanja, pridržavaju pravila međunarodnog humanitarnog prava, zakona Bosne i Hercegovine i zakona Federacije, kao i međunarodnih obaveza Bosne i Hercegovine.

Član 36.

Vojska Federacije organizira se i priprema u miru kao sastavni dio Oružanih snaga Bosne i Hercegovine u Federaciji sposobna pravovremeno spriječiti svaki iznenadni napad ili otkloniti drugu opasnost za Bosnu i Hercegovinu, u slučaju napada uspješno se suprotstaviti prvom udaru napadača i time omogućiti svoju mobilizaciju i aktiviranje, te uspješno voditi oružanu borbu protiv neprijatelja, pod komandom i kontrolom Predsjedništva.

Vojska Federacije priprema se i osposobljava za vođenje svih oblika oružane borbe.

Vojska Federacije organizira se u štabove, komande, jedinice i ustanove.

Član 37.

Vojska Federacije sastoji se od vidova, rodova i službi.

Vidovi Vojske Federacije su:

- Kopnena vojska (KoV),
- Ratna mornarica (RM),
- Ratna avijacija i protivzračna odbrana (RA i PZO).

Vidovi se sastoje od rodova i službi.

Rodovi Vojske Federacije su:

-       pješadija,

-       artiljerija,

-       artiljerijsko-raketne jedinice i protivrzračna odbrana (ARJ i PZO),

-       oklopne i mehanizovane jedinice,

-       avijacija,

-       mornarica

-       inžinjerija,

-       veza,

-       atomsko-biološko-hemijska odbrana (ABHO),

-       jedinice za elektronsko izviđanje i protivelektronska djelovanja (EI i PED),

-       jedinice zračnog osmatranja i javljanja (ZOJ).

Službe u Vojsci Federacije su:

-       tehnička KoV,

-       vazduhoplovno-tehnička,

-       mornaričko-tehnička,

-       intendantska,

-       sanitetska,

-       veterinarska,

-       saobraćajna,

-       građevinska,

-       pravna,

- geodetska,

- finansijska,

-       informatička,

-       muzička,

- vojno obavještajno-sigurnosna.

Federalni ministar odbrane propisuje grane i specijalnosti rodova i službi Vojske Federacije, u skladu sa Zakonom o odbrani BiH, direktivama, propisima i naredbama ministra odbrane BiH i zajedničkom odbrambenom i sigurnosnom politikom Bosne i Hercegovine.

Član 38.

Profesionalnim vojnim licima u Vojsci Federacije zabranjeno je osnivanje političkih stranaka, održavanje političkih skupova, političkih demonstracija i članstvo u političkim strankama.

Profesionalnim vojnim licima u Vojsci Federacije zabranjeno je da učestvuju u političkim aktivnostima, osim glasanja.

Sindikalno organiziranje i štrajk zabranjeni su profesionalnim vojnim licima i civilnim licima na službi u Vojsci Federacije.

Zabranjuje se profesionalnim vojnim licima i licima na službi u Vojsci Federacije sudjelovanje u uniformi sa oznakama Vojske Federacije na političkim skupovima, protestima i demonstracijama.

Član 39.

Dan Vojske Federacije, koji se prigodno obilježava kao dan stvaranja Vojske Federacije, utvrdit će se posebnim federalnim zakonom.

Član 40.

Ukupnu veličinu i brojčani sastav Vojske Federacije određuje Predsjednistvo u skladu sa Zakonom o odbrani BiH.

Član 41.

Sastav, služba, popuna, školovanje, proizvođenje i unapređenje u činove i druga stanja u službi u Vojsci Federacije uređuju se posebnim federalnim zakonom, u skladu sa Zakonom o odbrani BiH, direktivama, propisima i naredbama ministra odbrane BiH i zajedničkom odbrambenom i sigurnosnom politikom Bosne i Hercegovine.

Član 42.

U Vojsci Federacije u službenoj upotrebi su bosanski jezik, hrvatski jezik i srpski jezik.

Službena pisma su latinica i ćirilica.

 

2. Rukovođenje i komandovanje Vojskom Federacije

Član 43.

Vojska Federacije bit će pod komandom i kontrolom Predsjedništva.

Svi organi i institucije Federacije poštovat će, kada rade po pitanjima odbrane, odredbe Zakona o odbrani BiH, direktive, propise i naređenja ministra odbrane BiH i zajedničke sigurnosne i odbrambene politike Bosne i Hercegovine.

Član 44.

Rukovođenje i komandovanje u Vojsci Federacije vrši se u skladu sa Zakonom o odbrani BiH, direktivama, propisima i naredbama ministra odbrane BiH i zajedničkom odbrambenom i sigurnosnom politikom Bosne i Hercegovine, te ovim i drugim federalnim zakonima.

Komandanti Vojske Federacije rukovode i komanduju komandama, štabovima, jedinicama i ustanovama Vojske Federacije u skladu sa propisima iz stava 1. ovog člana i člana 34. stav 4. ovog Zakona.

Pripadnici Vojske Federacije nisu dužni izvršiti naredbe čije bi izvršenje predstavljalo krivično djelo.

Član 45.

Komandovanje u Vojsci Federacije zasniva se na principima jedinstva komandovanja i obaveze izvršenja odluka i komandi pretpostavljenog.

Vojnici, podoficiri, oficiri i generali Vojske Federacije za svoj rad, rukovođenje i komandovanje odgovaraju svojim pretpostavljenim.

3. Popuna Vojske Federacije

Član 46.

Vojska Federacije popunjava se na način i po postupku predviđenim ovim Zakonom, u skladu sa Zakonom o odbrani BiH, direktivama, propisima i naredbama ministra odbrane BiH i zajedničkom odbrambenom i sigurnosnom politikom Bosne i Hercegovine.

Ratni sastav Vojske Federacije popunjava se licima iz rezervnog sastava i materijalnim sredstvima iz popisa na teritorijalnom i eksteritorijalnom principu, a mogu se popunjavati i na drugi način predviđen planovima razvoja Vojske Federacije i mogućnostima ostvarivanja popune.

Član 47.

U ratu ili tokom vanrednog stanja Vojska Federacije može se popunjavati i dobrovoljcima sposobnim za vojnu službu.

Dobrovoljcima se smatraju lica koja nisu vojni obveznici, a na svoj su zahtjev primljena i stupila su u Vojsku Federacije.

Popuna Vojske Federacije dobrovoljcima vrši se u skladu sa posebnim propisom federalnog ministra odbrane.

Član 48.

Nadležna organizaciona jedinica Federalnog ministarstva odbrane popunjava jedinice i ustanove Vojske Federacije i raspoređuje ostale vojne obveznike i materijalna sredstva prema utvrđenim planovima popune i u skladu sa utvrđenim kriterijima, vojno-evidencionim specijalnostima i prioritetima popune.

4. Mobilizacija Vojske Federacije

Član 49.

Mobilizacija Vojske Federacije obavljat će se u skladu sa Zakonom o odbrani BiH, direktivama, propisima i naredbama ministra odbrane BiH i zajedničkom odbrambenom i sigurnosnom politikom Bosne i Hercegovine.

Mobilizacijom Vojska Federacije prelazi iz mirnodopske organizacije i stanja u ratnu organizaciju i stanje gotovosti za borbena djelovanja prema planu upotrebe.

Mobilizacija se provodi prema planovima donesenim u skladu sa jedinstvenim sistemom mobilizacije predviđenim Zakonom o odbrani BiH.

Mobilizacija Vojske Federacije po obimu može biti opća i djelimična.

Opća mobilizacija obuhvata sve ratne jedinice Vojske Federacije, a djelimična određene ratne jedinice Vojske Federacije.

Član 50.

Mobilizaciju pojedinih dijelova Vojske Federacije za potrebe vježbi u miru unutar teritorije Bosne i Hercegovine naređuje federalni ministar odbrane, na prijedlog nadležnog komandanta Vojske Federacije.

Razmještaj ili upotrebu bilo kojeg dijela Vojske Federacije za bilo koju operaciju ili aktivnost obuke izvan zemlje naredit će Predsjedništvo.

5. Pripravnost Vojske Federacije

Član 51.

Pripravnost Vojske Federacije obuhvata preduzimanje mjera povećane borbene gotovosti, vojne, organizacione, sigurnosne, političke i druge mjere i postupke koji su potrebni radi sprečavanja i otklanjanja opasnosti od iznenadnog napada i drugih opasnosti, te radi povećanja gotovosti komandi, štabova, jedinica i ustanova za vođenje borbenih zadataka, u skladu sa čl. 5. i 36. ovog Zakona.

Pripravnost Vojske Federacije i dijelova Vojske Federacije u slučaju neposredne ratne opasnosti i u vanrednim okolnostima, naređuje Predsjedništvo i nadležni organi i institucije prema Zakonu o odbrani BiH.

6. Upotreba Vojske Federacije u slučajevima elementarnih nepogoda i drugih nesreća

Član 52.

Izuzetno, predsjednik Federacije, uz saglasnost potpredsjednika Federacije, može, saglasno Zakonu o odbrani BiH i uputstvima izdatim od ministra odbrane BiH, odobriti kratkoročnu upotrebu komandi, štabova, jedinica i ustanova Vojske Federacije kao pomoć civilnim organima vlasti u odgovoru na prirodne ili druge katastrofe koje mogu biti savladane jedino uz njihovu pomoć o čemu odmah obavještava Predsjedništvo.

Učestvovanje Vojske Federacije u zaštiti i spašavanju od prirodnih i drugih katastrofa naređuje se kada jedinice i druge snage civilne zaštite nisu u mogućnosti ukloniti opasnost koja prijeti stanovništvu i materijalnim dobrima, odnosno eliminirati posljedice tih katastrofa.

Za vrijeme izvršenja zadataka iz stava 1. ovog člana jedinice Vojske Federacije postupaju po naredbama organa koji rukovodi akcijama zaštite i spašavanja ljudi i materijalnih dobara a jedinicom komanduje komandant jedinice.

Naredbe za učestvovanje komandi, štabova, jedinica i ustanova Vojske Federacije bit će u skladu sa Zakonom o odbrani BiH, uputstvima i zajedničkom sigurnosnom i odbrambenom politikom Bosne i Hercegovine.

7. Materijalno osiguranje Vojske Federacije

Član 53.

Pod materijalnim osiguranjem Vojske Federacije, prema ovom Zakonu, podrazumijeva se preduzimanje mjera i aktivnosti koje osiguravaju uvjete života i rada i uspješnog izvođenja borbenih djelovanja Vojske Federacije.

Materijalno osiguranje Vojske Federacije organiziraju i provode, u okviru utvrđenih obaveza, komande, štabovi, jedinice i ustanove Vojske Federacije, organi Federacije i pravna lica.

Materijalno osiguranje Vojske Federacije organizira se i provodi u skladu sa planovima razvoja i planovima upotrebe Vojske Federacije.

Član 54.

Federalno ministarstvo odbrane planira, organizira i utvrđuje potrebe materijalnog osiguranja Vojske Federacije, u skladu sa Zakonom o odbrani BiH, direktivama, propisima i naredbama ministra odbrane BiH i zajedničkom odbrambenom i sigurnosnom politikom Bosne i Hercegovine.

Federalni ministar odbrane osigurava da su propisani vojni standardi i kriteriji kvaliteta naoružanja i vojne opreme u skladu sa Zakonom o odbrani BiH, direktivama, propisima i naredbama ministra odbrane BiH i zajedničkom odbrambenom i sigurnosnom politikom Bosne i Hercegovine ispunjeni u opremanju Vojske Federacije.

Član 55.

Za potrebe materijalnog osiguranja Vojske Federacije u skladu sa posebnim planom formiraju se potrebne rezerve materijalnih sredstava.

Plan iz stava 1. ovog člana donosi Vlada Federacije, na prijedlog federalnog ministra odbrane.

 

8. Zastave, oznake i himna Vojske Federacije

Član 56.

U Vojsci Federacije u upotrebi je himna, zastava, grb BiH, saglasno odredbama Zakona o odbrani BiH.

Jedinice Vojske Federacije mogu imati posebnu zastavu i obilježja što će se regulirati posebnim federalnim zakonom.

Član 57.

Vojna lica na uniformi nose grb Bosne i Hercegovine, Federacije i oznaku čina, roda ili službe kojoj pripadaju, a za vrijeme rata i oznaku dužnosti koju vrše.

Zabranjeno je nošenje vojne uniforme sa oznakama jedinica Vojske Federacije na vojnim uniformama ili dijelovima vojnih uniformi licima koja nisu pripadnici Vojske Federacije i vojnim licima van službe.

9. Organiziranje i obavljanje vjerskih aktivnosti

Član 58.

Pripadnici Vojske Federacije mogu obavljati religijske aktivnosti, u skladu sa specifičnostima svake od vjera.

Organizacija i obavljanje religijskih aktivnosti iz stava 1. ovog člana zasnovani su na principu individualne slobode izražavanja i obavljanja vjerske službe pripadnika Vojske Federacije.

Organizacija vjerskih aktivnosti Vojske Federacije prvenstveno je zasnovana na objektivnim vojnim potrebama.

Zabranjeno je diskriminisati regruta, profesionalno vojno lice i civilno lice na službi u Vojsci Federacije na osnovu religijske ili etničke pripadnosti.

Vojska Federacije bit će identificirana kao određene jedinice Vojske Federacije, te prethodna religijska ili etička određenost jedinice ne može biti korištena za zvaničnu službenu indentifikaciju vojnih jedinica Vojske Federacije.

Federalno ministarstvo odbrane u saradnji sa religijskim zajednicama propisuje organizaciju i način funkcioniranja religijskih aktivnosti unutar Vojske Federacije.

VI - VOJNA OBAVEZA

1. Zajedničke odredbe

Član 59.

Vojnoj obavezi podliježu, u miru i u ratu, svi državljani, uz uvjete propisane ovim Zakonom.

Za ostvarivanje vojne obaveze odgovorni su nadležni organi uprave u Federaciji, kantonu i općini, kao i privredna društva i druga pravna lica.

Federalno ministarstvo odbrane, u okviru svojih prava i dužnosti, organizira i osigurava provođenje vojne obaveze na teritoriji Federacije, usklađuje njezino izvršavanje sa izvršavanjem drugih prava i dužnosti u oblasti odbrane i u vezi s tim preduzima potrebne mjere i sarađuje sa nadležnim vojnim organima.

Nadležna organizaciona jedinica Federalnog ministarstva odbrane vodi vojnu evidenciju vojnih obveznika, rezervnih oficira, materijalnih sredstava, stoke iz popisa, pripadajućeg pribora i obavlja druge poslove u vezi sa vođenjem evidencije propisane ovim Zakonom.

Član 60.

Federalno ministarstvo odbrane u okviru svojih prava i dužnosti utvrđenih ovim Zakonom, donosi planove regrutovanja i popune Vojske Federacije, ostvaruje planove i izvršava druge poslove i zadatke u provođenju vojne obaveze.

Član 61.

Vojna obaveza sastoji se iz regrutne obaveze, obaveze služenja vojnog roka i obaveze služenja u rezervnom sastavu Vojske Federacije.

Žene na lični zahtjev mogu biti regrutovane, služiti vojni rok i služiti u rezervnom sastavu.

Regrutnoj obavezi, uz uvjete propisane ovim Zakonom, podliježu svi državljani, a obavezi služenja vojnog roka i obavezi služenja u rezervnom sastavu - državljani sposobni za vojnu službu.

Član 62.

Za vrijeme ratnog stanja žene mogu dobrovoljno služiti vojni rok, odnosno stupiti u Vojsku Federacije ukoliko postoji potreba za popunom Vojske Federacije, a popuna se ne može izvršiti vojnim obveznicima muškog spola i ukoliko je zdrava i sposobna za vršenje vojne službe.

Za vrijeme rata vojnici u rezervi kojima je istekla obaveza služenja u rezervnom sastavu oružanih snaga mogu ostati na dužnosti koju su vršili u vojnoj jedinici isključivo na svoj zahtjev, ukoliko postoji potreba za popunom i ukoliko su zdravi i sposobni za vojnu službu.

Član 63.

Lice koje podliježe vojnoj obavezi jeste vojni obveznik.

Tokom trajanja vojne obaveze vojni obaveznik je:
- regrut - za vrijeme regrutne obaveze;
- vojnik - za vrijeme služenja vojnog roka;
- vojnik u rezervi, rezervni oficir i rezervni podoficir - dok traje obaveza služenja u rezervnom sastavu Vojske Federacije.

Član 64.

Vojnom obvezniku prestaje vojna obaveza:
- muškarcu - krajem kalendarske godine u kojoj navršava 60 godina;
- ženi - kada navrši 50 godina;
- ako je ocijenjen nesposobnim za vojnu službu;
- ako mu prestane državljanstvo.

Izuzetno od stava 1. alineje 1. ovog člana, za vrijeme rata rezervni oficiri mogu ostati na dužnosti koju su vršili u vojnoj jedinici ili ustanovi, isključivo ako za to postoji potreba i ako su zdravi i sposobni za vojnu službu i poslije navršenih 60 godina.

Član 65.

Vojni obveznik kome je vojna obaveza prestala prema odredbi člana 64. stav 1. alineja 3. ovog Zakona, može biti podvrgnut naknadnom pregledu radi provjere njegove sposobnosti za vojnu službu.

Lice iz stava 1. ovog člana koje na naknadnom pregledu bude ocijenjeno sposobnim ili ograničeno sposobnim za vojnu službu, postaje vojni obveznik i podliježe obavezi služenja vojnog roka do kraja kalendarske godine u kojoj navršava 27 godina, a ako je to lice starije - obavezi služenja u rezervnom sastavu.

Odluku o naknadnim pregledima lica ocijenjenih nesposobnim za vojnu službu donosi federalni ministar odbrane.

Član 66.

Obaveza služenja vojnog roka i obaveza služenja u rezervnom sastavu izvršava se u Vojsci Federacije.

Lica koja na osnovu prigovora savjesti nisu spremna učestvovati u vršenju vojničkih dužnosti u Vojsci Federacije služe civilni vojni rok obavljajući humanitarne i druge općekorisne zadatke u Vojsci Federacije i drugim pravnim licima.

Član 67.

Vojni obveznik postaje vojno lice stupanjem u vojnu jedinicu, odnosno vojnu ustanovu Vojske Federacije (u daljnjem tekstu: vojna jedinica, odnosno vojna ustanova), a prestaje biti vojno lice otpuštanjem iz vojne jedinice, odnosno vojne ustanove.

Vojni obveznik se za vrijeme izvršenja vojne obaveze po pozivu nadležnog organa izjednačava, u vezi sa pravima i dužnostima, sa vojnim licem i to:

 

-         od polaska iz stana do povratka u stan u mjestu prebivališta, odnosno boravišta;

-         ako boravi u inozemstvu: u dolasku - od granice do mjesta u kojem treba da se javi nadležnom organu, a u povratku - od mjesta u kojem je izvršavao vojnu obavezu do granice.

 

2. Regrutna obaveza

Član 68.

Regrutna obaveza sastoji se iz dužnosti odazivanja općem ili pojedinačnom pozivu i izvršavanja propisa i naredbi nadležnih organa za poslove odbrane, vojnih organa i drugih organa Federacije u vezi sa uvođenjem u vojnu evidenciju, ljekarskim i drugim pregledima i ispitivanjima, regrutaciji i stupanjem na služenje vojnog roka.

Regrutna obaveza nastaje početkom kalendarske godine u kojoj državljanin navršava 17 godina i traje do stupanja na služenje vojnog roka, odnosno do prevođenja u rezervni sastav, ako je obavezu služenja vojnog roka regulirao na drugi način ili do prestanka vojne obaveze prema odredbama člana 64. ovog Zakona.

Član 69.

U toku regrutne obaveze regrut podliježe:

-       ljekarskim i drugim pregledima i psihološkim ispitivanjima radi utvrđivanja sposobnosti za vojnu službu;

-       regrutiranju;

-       stupanju na služenje vojnog roka;

-       drugim obavezama propisanim ovim Zakonom.

Preglede i psihološka ispitivanja obavlja zdravstvena ustanova koju odredi federalni ministar odbrane.

Uzajamna prava i obaveze organa po čijem zahtjevu se obavljaju ti pregledi i ispitivanja i zdravstvene ustanove reguliraju se ugovorom.

Član 70.

Regrutovanje se provodi u kalendarskoj godini u kojoj regrut navršava 18 godina.

Regrut može na lični zahtjev biti regrutovan u kalendarskoj godini u kojoj navršava 17 godina.

Regrutovanje provode regrutne komisije.

Regrutne komisije osniva federalni ministar odbrane.

Aktom o osnivanju regrutnih komisija utvrđuje se sastav, sjedište i mjesna nadležnost regrutnih komisija.

Član 71.

Na regrutiranju se ocjenjuje sposobnost regruta za vojnu službu i određuje rod odnosno služba u kojoj će služiti vojni rok.

Regrutna komisija upisuje u vojnu knjižicu regruta ocjenu sposobnosti za vojnu službu i rod, odnosno službu koja mu je određena vodeći računa o želji regruta i potrebi Vojske Federacije i iskazanim sklonostima na pregledima tokom regrutovanja iz člana 69.

Član 72.

Regrutna komisija ocjenjuje sposobnost regruta za vojnu službu na osnovu prethodnih ljekarskih pregleda i psiholoških ispitivanja, a i ljekarskog pregleda pri regrutovanju.

Regrutna komisija može dati sljedeće ocjene:
- sposoban za vojnu službu;
- ograničeno sposoban za vojnu službu;
- privremeno nesposoban za vojnu službu;
- nesposoban za vojnu službu.

Rod, odnosno služba određena na regrutovanju može se, izuzetno, izmijeniti ako je to potrebno zbog popune Vojske Federacije, promjene zdravstvenog stanja regruta, naknadno stečene stručne spreme ili promjene zanimanja regruta.

Član 73.

Regrut koji je ocijenjen privremeno nesposobnim za vojnu službu podliježe ponovnom regrutovanju nakon isteka roka privremene nesposobnosti, a najkasnije do kraja godine u kojoj navršava 27 godina.

Regrut koji je ocijenjen privremeno nesposobnim za vojnu službu, a po isteku jedne polovine vremena nesposobnosti, može se dobrovoljno javiti na ponovno regrutovanje.

Iznimno od odredbi stava 4. ovog člana, za vrijeme rata privremena nesposobnost određuje se u trajanju do šest mjeseci.

Pri svakom regrutovanju privremena nesposobnost može se odrediti u trajanju od jedne do četiri godine, s tim što se trajanje privremene nesposobnosti ne može odrediti duže od kraja kalendarske godine u kojoj regrut navršava 27 godina.

Regrut može biti ocijenjen privremeno nesposobnim za vojnu službu samo dva puta.

Pri trećem regrutovanju regrutna komisija donosi konačnu ocjenu o njegovoj sposobnosti u vezi sa služenjem vojnog roka.

Regrut kojem bi trajanje privremene nesposobnosti za vojnu službu trebalo odrediti duže od kraja kalendarske godine u kojoj navršava 27 godina, prevodi se u rezervni sastav i njegova sposobnost za vojnu službu ocjenjuje se prema odredbama ovog Zakona koje se odnose na lica u rezervnom sastavu.

Član 74.

Ovlašćuje se federalni ministar odbrane da donese propise o mjerilima za ocjenu zdravstvene sposobnosti vojnih obveznika za vojnu službu, te o ljekarskim i drugim pregledima i ispitivanjima vojnih obveznika radi utvrđivanja sposobnosti za vojnu službu, kao i propise o načinu rada regrutnih komisija i o uvjetima za određivanje rodova i službi u kojima će regruti služiti vojni rok.

3. Civilna služba

Član 75.

Na civilno služenje vojnog roka može se uputiti regrut koji izjavi da nije spreman služiti vojni rok uz nošenje i upotrebu oružja (u daljnjem tekstu: obveznik civilne službe). Obveznik civilne službe dužan je ispunjavati vojničke dužnosti koje nisu u vezi sa nošenjem i upotrebom oružja.

Obveznik civilne službe za vrijeme službe, po pravilu, ima ista prava i obaveze kao i vojnik na služenju vojnog roka osim što ne nosi oružje i ne primjenjuje nikakvu silu protiv drugih ljudi.

Poslove koje vrše obveznici civilne službe odredit će Vlada Federacije.

Član 76.

Civilna služba može se vršiti u Federalnom ministarstvu odbrane i Vojsci Federacije, ali bez nošenje oružja i to samo za obveznike civilne službe čiji je prigovor ograničen na ličnu upotrebu oružja.

Član 77.

Civilna služba u pravilu se vrši u pravnim licima na teritoriji Federacije i predstavlja službu od javnih interesa.

Pravna lica iz stava 1. ovog člana određuje Vlada Federacije na prijedlog federalnog ministra odbrane.

Član 78.

Regrut koji smatra da ispunjava sve uvjete za civilnu službu po uvođenju u vojnu evidenciju podnosi zahtjev Komisiji za civilnu službu.

Zahtjev iz stava 1. ovog člana podnosi se od dana uvođenja u vojnu evidenciju najkasnije sedam dana nakon prijema poziva za upućivanje na odsluženje vojnog roka.

Član 79.

Komisiju za civilnu službu iz člana 78. ovog Zakona imenuje federalni ministar pravde.

Članovi Komisije iz stava 1. ovog člana su: socijalni radnik, pedagog, psiholog, ljekar, predstavnik Federalnog ministarstva odbrane i predstavnik Federalnog ministarstva obrazovanja i nauke i vjerski službenik.

Predsjednik Komisije za civilnu službu ne može biti predstavnik Federalnog ministarstva odbrane.

Svakom članu Komisije za civilnu službu određuje se zamjenik.

Mandant Komisije za civilnu službu traje dvije godine.

Komisija za civilnu službu donosi poslovnik o svom radu, uz saglasnost Vlade Federacije.

Član 80.

U zahtjevu za civilnu službu regrut je dužan navesti razloge zbog kojih traži civilnu službu i izričito se izjasniti da će savjesno ispunjavati sve obaveze civilne službe.

Komisija za civilnu službu dužna je riješiti zahtjev najkasnije u roku od tri mjeseca.

U odluci o upućivanju u civilnu službu navodi se: vrijeme kada regrut mora pristupiti službi, vrijeme kada se civilna služba završava, oznaka i sjedište pravnog lica, odnosno ustanove Vojske Federacije.

Protiv odluke Komisije za civilnu službu može se podnijeti žalba u roku od 15 dana od dana prijema odluke Komisije.

Član 81.

O žalbi protiv odluke Komisije iz člana 80. ovog Zakona rješava komisija koju imenuje Vlada Federacije.

Komisiju iz stava 1. ovog člana čine, pored ljekara, pedagoga i psihologa, predstavnici Federalnog ministarstva pravde i Federalnog ministarstva za rada i socijalne zaštite i stručnjaci odgovarajućih profila. Odluka Komisije iz stava 1. ovog člana je konačna.

Član 82.

Regrut kome je priznato pravo na civilnu službu, a koji pisano izjavi da odustaje od prigovora savjesti, upućuje se na služenje vojnog roka. Komisija za civilnu službu dužna je tada po službenoj dužnosti poništiti svoju odluku.

Ako obveznik civilne službe za vrijeme civilne službe iz stava 1. ovog člana podnese izjavu o odustajanju od prigovora savjesti, upućuje se na redovno služenje vojnog roka u vremenu propisanom u članu 89. stav 1. ovog Zakona.

U slučaju iz stava 2. ovog člana regrutu se priznaje vrijeme provedeno u civilnoj službi, ali je pritom obavezan završiti osnovnu vojnu obuku.

Član 83.

Obveznik civilne službe upućuje se na takvo radno mjesto radi vršenja službe koja najviše odgovara njegovim sposobnostima.

Obveznik civilne službe ne smije se uputiti u pravno lice u kojem je u trenutku upućivanja zaposlen ili kod kojeg je radio godinu dana prije upućivanja.

Član 84.

Pravna lica iz člana 77. stav 2. ovog Zakona dužna su obvezniku civilne službe naknaditi troškove prijevoza za dolazak na službu i povratak sa službe sredstvima javnog prijevoza, isplatiti naknadu za topli obrok i naknadu u visini plaće vojnika na služenju vojnog roka.

Član 85.

Smatra se da je regrut odustao od prava na civilnu službu ako se bez opravdanog razloga ne javi na mjesto i u vrijeme pravnom licu ili ustanovi Vojske Federacije gdje je upućen na civilnu službu.

Član 86.

Obveznik civilne službe koji se nemarno odnosi i krši disciplinu za vrijeme obavljanja civilne službe, Federalno ministarstvo pravde upućuje na ponovno provjeravanje ispunjavanja uvjeta za civilnu službu.

Provjeravanje iz stava 1. ovog člana provodi se na prijedlog pravnog lica ili ustanove Vojske Federacije na način i po postupku koji je utvrđen za priznavanje prava na civilnu službu.

Postupak provodi Komisija, koja je odlučivala o zahtjevu regruta za civilnu službu.

Regrutu za koga se utvrdi, u skladu sa stavom 2. ovog člana, da ne ispunjava uvjete za civilnu službu, prekida se civilna služba i upućuje se na služenje vojnog roka.

Član 87.

Lice koje je odslužilo civilnu službu prevodi se u rezervni sastav i može se raspoređivati u civilnu zaštitu.

Licu koje je odslužilo civilnu službu trajno se zabranjuje izdavanje dozvole za nabavku i nošenje oružja, o čemu se lice obavezno upoznaje kod aplikacije.

Član 88.

Nadzor nad izvođenjem civilne službe vrši Federalno ministarstvo odbrane i Federalno ministarstvo pravde.

4. Obaveza služenja vojnog roka

Član 89.

Služenje vojnog roka traje četiri mjeseca.

Civilna služba traje šest mjeseci.

Stupanjem na služenje vojnog roka u jedinicu, odnosno ustanovu Vojske Federacije regrut postaje vojnik i od toga dana se računa da služi vojni rok.

Izuzetno od stava 1. ovog člana, za vrijeme ratnog stanja, vojnik koji je odslužio vojni rok prevodi se u rezervni sastav i zadržava se u Vojsci Federacije dok Parlamentarna skupština Bosne i Hercegovine ne donese odluku o prestanku ratnog stanja, odnosno dok to budu zahtijevale potrebe službe.

Član 90.

Na služenje vojnog roka upućuju se regruti koji su ocijenjeni sposobnim ili ograničeno sposobnim za vojnu službu, po pravilu, u kalendarskoj godini u kojoj navršavaju 19 godina.

Regrut koji u 19. godini nije završio srednju školu koju pohađa uputit će se na služenje vojnog roka kada tu školu završi, ali najkasnije do kraja kalendarske godine u kojoj navršava 20 godina, ako nije upisan na višu ili visokoškolsku ustanovu.

Regrut koji sam traži da bude upućen na služenje, odnosno dosluženje vojnog roka bit će upućen u roku od tri mjeseca od dana podnošenja zahtjeva, ako u toj godini navršava 18 godina.

Regrut koji se sa odobrenog privremenog boravka u inozemstvu, koji traje duže od jedne godine, vrati u zemlju i zatraži da bude upućen na služenje vojnog roka, upućuje se u roku od 30 dana od dana podnošenja zahtjeva, ako u toj godini navršava 18 godina.

Regrut može svoju vojnu obavezu ispuniti u jednoj od komponenata Vojske Federacije, u skladu sa njegovom izričitom preferencom, no on ne može izabrati rod ili specijalnost u kojoj će ispuniti svoju vojnu obavezu.

Takvo raspoređivanje neće smanjiti popunu Federalnog ministarstva odbrane, Zajedničke komande ili drugih integriranih vojnih jedinica.

Federalni ministar odbrane, na preporuku komandanta Zajedničke komande, donosi konačnu odluku o raspoređivanju regruta iz stava 6. ovog člana.

 

 

Član 91.

Regrut može biti upućen na služenje vojnog roka do kraja kalendarske godine u kojoj navršava 27 godina.

Iznimno od odredbe stava 1. ovog člana, regrut za kog se utvrdi da nije izvršavao obaveze propisane ovim Zakonom, pa zbog toga nije bio upućen na služenje vojnog roka do kraja kalendarske godine u kojoj navršava 27 godina, nadležni odjel odbrane donosi rješenje o produženju regrutne obaveze i upućuje se na služenje vojnog roka najkasnije do kraja kalendarske godine u kojoj navršava 30 godina.

Regrut koji nije upućen na služenje vojnog roka u roku iz st. 1. i 2. ovog člana prevodi se u rezervni sastav.

Redovni i vanredni studenti upućuju se na služenje vojnog roka po završetku studija, odnosno godinu dana nakon završetka studija (apsolventski rok), a najkasnije do kraja kalendarske godine u kojoj navršavaju 27 godina.

Za vrijeme rata ili vanrednog stanja federalni ministar odbrane može odlučiti da se na služenje vojnog roka mogu uputiti i regruti iz stava 4. ovog člana.

Član 92.

Regruti koji imaju odgovarajuću školsku spremu i ispunjavaju druge uvjete propisane za izbor pitomaca za škole rezervnih oficira mogu služiti vojni rok u školi za rezervne oficire roda ako su ocijenjeni sposobnim za vojnu službu. U školu rezervnih oficira za službe mogu se upućivati i regruti koji su ocijenjeni ograničeno sposobnim za vojnu službu.

Regrute za pitomce škola za rezervne oficire bira komisija koju osniva federalni ministar odbrane, na prijedlog organizacione jedinice Federalnog ministarstva odbrane u općini u kojoj se vodi vojna evidencija regruta.

Članovi komisije su civilna i vojna lica. Vojna lica određuju se na prijedlog nadležnog vojnog organa.

Pri izboru regruta za pitomce škola za rezervne oficire obavezno se primijenjuje kriterij o razmjernoj nacionalnoj zastupljenosti kandidata.

Ovlašćuje se federalni ministar odbrane da donese propise o uvjetima i postupku za izbor regruta za pitomce škola za rezervne oficire.

Član 93.

O upućivanju na služenje vojnog roka regruta koji stalno živi u inozemstvu, a izrazi želju da služi vojni rok u Vojsci Federacije, te regruta koji osim domicilnog državljanstva ima i strano državljanstvo a služio je vojni rok u inozemstvu, odlučuje federalni ministar odbrane.

Član 94.

Na služenje vojnog roka ne upućuje se:

-         regrut koji je pravosnažno osuđen na kaznu maloljetničkog zatvora ili bezuvjetno na kaznu zatvora zbog krivičnog djela dok kaznu ne izdrži ili ne bude pušten na uvjetni otpust;

-         regrut prema kojem je primijenjena zavodska odgojna mjera ili mjera sigurnosti obaveznog psihijatrijskog liječenja i čuvanja u zdravstvenoj ustanovi dok traje mjera koja je primijenjena;

-         regrut protiv kojeg je pokrenut krivični postupak zbog krivičnog djela koji se goni po službenoj dužnosti dok postupak ne bude pravosnažno okončan.

Regrut koji zbog razloga navedenih u stavu 1. ovog člana nije upućen na služenje vojnog roka upućuje se na služenje, odnosno dosluženje vojnog roka nakon izdržane kazne, poslije puštanja na uvjetni otpust, nakon obustave odgojne mjere ili mjere sigurnosti, odnosno nakon pravosnažno okončanog krivičnog postupka, a najkasnije do kraja kalendarske godine u kojoj navršava 30 godina.

Lice osuđeno na kaznu maloljetničkog zatvora ili bezuvjetnu kaznu zatvora zbog krivičnog djela može, za vrijeme ratnog ili vanrednog stanja, biti upućeno na služenje vojnog roka ako mu je izdržavanje kazne odgođeno.

Član 95.

Obaveze služenja vojnog roka oslobađa se:

-         lice ocijenjeno nesposobnim za vojnu službu;

-         lice koje stekne državljanstvo prirođenjem ili na osnovu međunarodnih ugovora, ako je u zemlji čiji je bilo građanin reguliralo obavezu služenja vojnog roka, odnosno ako je navršilo 27 godina;

-         lice koje je steklo status profesionalnog vojnog lica po propisima kojima se uređuje služba u Vojsci Federacije;

-         lice koje je završilo policijsku akademiju ili kurs za službu u policiji ili sudskoj policiji;

-         lice sa završenim fakultetom odbrane i sigurnosti i završenim stažom u Vojsci Federacije u trajanju i po programu što ga propiše federalni ministar odbrane, kao i lice sa završenom srodnom školom, odnosno fakultetom koje je u toku školovanja osposobljeno za posebne službe za potrebe Vojske Federacije, a o čijem oslobađanju u svakom konkretnom slučaju odlučuje Federalno ministarstvo odbrane;

-         lice koje je završilo obuku za kadete Državne granične službe;

-         vjerski službenici i oni koji se školuju za tu službu po ličnom zahtjevu.

 

Član 96.

Na zahtjev regruta služenje vojnoga roka se odgađa:

-         regrutu - hraniocu porodice, ako bi upućivanjem na služenje vojnog roka njegova porodica bila dovedena u težak materijalni položaj, dok te okolnosti traju, a najkasnije do kraja novembra kalendarske godine u kojoj navršava 27 godina;

-         polovini, odnosno većem dijelu regruta, ako je njihov broj neparan, koji su članovi jednog domaćinstva, ako se jedan član ili više članova tog domaćinstva upućuje ili se već nalazi na služenju vojnog roka za vrijeme dok taj član, odnosno druga polovina članova tog domaćinstva ne odsluži vojni rok ili ne bude zbog drugih razloga otpuštena iz Vojske Federacije, a najkasnije do kraja novembra kalendarske godine u kojoj regrut navršava 27 godina;

-         ako bi zbog smrti ili teške bolesti u porodici ili zbog elementarne nepogode porodica regruta bila dovedena u težak položaj njegovim upućivanjem na služenje vojnog roka, za vrijeme dok ti razlozi postoje, a najduže za jednu godinu;

-         vrhunskom sportisti,koji predstavljaju BiH na međunarodnim takmičenjima reprezentativcu Bosne i Hercegovine, priznatom naučniku i umjetniku najkasnije do kraja juna kalendarske godine u kojoj navršava 27 godina.

 

Regrutu iz stava 1. alineja 1. i 2. ovog člana služenje vojnog roka odgađa se za iduću godinu, ako zahtjev za odgodu sa potrebnim dokazima podnese nadležnom organu u roku od osam dana od dana prijema obavijesti ili poziva za upućivanje na služenje vojnog roka.

Regrut koji traži odgodu služenja vojnog roka, prema odredbama ovog člana, dužan je obavijestiti nadležni organ o nastaloj promjeni zbog koje mu to pravo prestaje u roku od osam dana od dana nastanka takve promjene.

Član 97.

Služenje vojnog roka se na zahtjev regruta, iznimno, može odgoditi najviše za jednu godinu zbog opravdanih porodičnih ili drugih razloga koje propiše federalni ministar odbrane.

Član 98.

Služenje vojnog roka prekida se:

-         vojniku koji bude ocijenjen privremeno nesposobnim za vojnu službu;

-         vojniku koji bude pravosnažno osuđen na bezuvjetnu kaznu zatvora više od šest mjeseci ili na kaznu maloljetničkog zatvora - dok kaznu ne izdrži ili ne bude pušten na uvjetni otpust;

-         vojniku protiv kojeg je tokom služenja vojnog roka pokrenut krivični postupak zbog krivičnog djela počinjenog prije dolaska na služenje vojnog roka za koje se goni po službenoj dužnosti, ako je za to djelo predviđena kazna zatvora više od tri godine;

-         vojniku koji bude primljen na školovanje u policijsku akademiju, kurs za službu u policiji i sudskoj policiji;

-         vojniku koji iz neopradvanih razloga odsustvuje iz vojne jedinice duže od 30 dana.

Izuzetno od odredbe alineje 2. stav 1. ovog člana, služenje vojnog roka ne prekida se vojniku koji je pravosnažno osuđen na kaznu maloljetničkog zatvora do dvije godine ili na bezuvjetnu kaznu zatvora do dvije godine, kojem do završetka služenja vojnog roka ne ostaje više od polovine vojnog roka.

 

Član 99.

Služenje vojnog roka prekida se na zahtjev vojnika zbog smrti ili teške bolesti u porodici ili zbog elementarne nepogode, ako bi njegova porodica bila dovedena u težak položaj zbog njegove odsutnosti za vrijeme dok postoje ti razlozi, a najduže za jednu godinu.

Vojniku - sportisti može se prekinuti služenje vojnog roka ako je određen za člana reprezentacije Bosne i Hercegovine radi učestvovanja na evropskom ili svjetskom prvenstvu, olimpijskim igrama ili člana ekipe koja se kvalifikovala za klupska međunarodna takmičenja.

Zahtjev za odgodu služenja vojnog roka zbog razloga iz stava 2. ovog člana podnosi klub ili nadležni sportski savez Bosne i Hercegovine, odnosno Federacije.

Lice kojem je prekinuto služenje vojnog roka prema odredbama stava 2. ovog člana upućuje se na dosluženje vojnog roka u toku kalendarske godine u kojoj je završeno takmičenje, a najkasnije do kraja kalendarske godine u kojoj navršava 27 godina.

O prekidu služenja vojnog roka, prema odredbama stava 2. ovog člana, odlučuje federalni ministar odbrane.

Član 100.

Vojniku koji je ocijenjen privremeno nesposobnim za vojnu službu služenje vojnog roka može se prekinuti samo jedanput.

Vojnik kojem bi i drugi put trebalo prekinuti služenje vojnog roka zbog privremene nesposobnosti otpušta se iz vojske i prevodi se u rezervni sastav, bez obzira na to koliko mu je vremena ostalo do kraja služenja vojnog roka. Takvo lice podliježe ponovnom ljekarskom pregledu radi ocjenjivanja sposobnosti za vojnu službu u rezervnom sastavu.

Član 101.

Vojniku kome je prekinuto služenje vojnog roka zbog razloga navedenih u članu 98. ili članu 99. ovog Zakona, a nije regulirao obavezu služenja vojnog roka u smislu odredaba člana 103. ovog Zakona, ponovno postaje regrut i podliježe obavezama koje su ovim Zakonom propisane za regruta.

Vojniku kome je prekinuto služenje vojnog roka zbog razloga navedenih u članu 98. ovog Zakona upućuje se na dosluženje vojnog roka tokom godine u kojoj je otpušten sa izdržavanja kazne, odnosno pušten na uvjetni otpust ili u kojoj je pravosnažnom odlukom suda okončan krivični postupak, a najkasnije do kraja kalendarske godine u kojoj navršava 30 godina.

Član 102.

Vojnik kome je prekinuto služenje vojnog roka, prema odredbama ovog Zakona, uputit će se na dosluženje preostalog dijela vojnog roka nakon prestanka razloga zbog kojih je prekinuto služenje vojnoga roka, a najkasnije do kraja kalendarske godine u kojoj navršava 27 godina.

Izuzetno od odredaba stava 1. ovog člana, vojnik kome je prekinuto služenje vojnog roka a kome je do kraja služenja vojnog roka ostalo manje od 30 dana, neće se upućivati na dosluženje vojnog roka. Takav vojnik prevodi se u rezervni sastav sa danom prekida služenja vojnog roka.

Član 103.

Vojnik koji je tokom služenja vojnog roka ocijenjen nesposobnim za vojnu službu otpušta se iz Vojske Federacije.

To lice može biti pozvano na dosluženje vojnog roka, odnosno prevedeno u rezervni sastav uz uvjete propisane odredbama ovog Zakona.

Član 104.

Vrijeme koje pitomac vojne škole provede u vojnoj školi u trajanju od dvije godine i više, odnosno ako je na školovanju proveo više od polovine školovanja računa se u služenje vojnog roka.

Pitomcu vojne škole kojem je po bilo kom osnovu prekinuto školovanje ne računa se u služenje vojnog roka prva godina školovanja u vojnoj školi.

Član 105.

U služenje vojnog roka ne računa se vrijeme koje vojnik provede:

-         na izdržavanju disciplinske mjere vojničkog pritvora koju izriče nadležni vojni starješina prema propisima o vojnoj disciplini u ukupnom trajanju dužem od 10 dana;

-         na liječenju i bolovanju zbog povrede ili drugog onesposobljavanja izazvanog u namjeri da izbjegne vojnu službu ili da bude raspoređen na lakšu dužnost, ako je to utvrđeno pravomoćnom presudom suda;

-         na samovoljnom udaljenju ili bijegu iz Vojske Federacije koje je neprekidno trajalo više od 24 sata;

-         u pritvoru koji je protiv njega određen u krivičnom postupku, ako mu je to vrijeme pravosnažnom presudom uračunato u kaznu zbog izvršenja krivičnog djela.

 

Član 106.

Vojnik koji odsluži vojni rok otpušta se iz Vojske Federacije i postaje vojnik u rezervi, odnosno uz uvjete propisane zakonom rezervni starješina.

Vojnik koji želi da redovno ili drugo odsustvo koristi na kraju služenja vojnog roka otpušta se sa odsluženja vojnog roka ranije za broj dana odsustva koje mu pripada, odnosno koje mu je odobreno.

Član 107.

Ovlašćuje se federalni ministar odbrane da donese propise o: vremenu i načinu upućivanja regruta na služenje vojnog roka, odgodi i prekidu služenja vojnog roka i o otpuštanju vojnika iz Vojske Federacije, a u skladu sa odredbama Zakona o odbrani BiH.

 

5. Obaveza služenja u rezervnom sastavu

Član 108.

Obavezi služenja u rezervnom sastavu Vojske Federacije podliježu vojni obveznici:

-         koji su odslužili vojni rok;

-         koji su, prema odredbama ovog Zakona, regulirali obavezu služenja vojnog roka na drugi način;

-         žene - vojne obveznice koje imaju odgovarajuću stručnu spremu i sposobnost za vršenje stručnih i tehničkih poslova u Vojsci Federacije u skladu sa članom 61. stav 2. ovog Zakona.

Nadležna organizaciona jedinica Federalnog ministarstva odbrane u općini popunjava jedinice i ustanove Vojske Federacije i raspoređuje ostale vojne obveznike i materijalna sredstva prema utvrđenim planovima popune i u skladu sa utvrđenim kriterijima, vojno-evidencionim specijalnostima i prioritetima popune.

Član 109.

Obaveza služenja u rezervnom sastavu za muškarce nastaje od dana otpuštanja sa služenja vojnog roka, odnosno od dana kada je obaveza služenja vojnog roka regulirana na drugi način i traje do kraja kalendarske godine u kojoj vojni obveznik - muškarac navršava 60 godina.

Član 110.

Obaveza služenja u rezervnom sastavu Vojske Federacije izvršava se učestvovanjem obveznika na vojnim vježbama i drugim oblicima vojne obuke i izvršavanjem drugih dužnosti propisanih ovim Zakonom, a u ratu ili u slučaju vanrednog stanja dolaskom u Vojsku i izvršavanjem određenih vojnih dužnosti.

Vojne vježbe, kursevi i drugi oblici vojne obuke koji se smatraju vojnom vježbom (u daljnjem tekstu: vojna vježba) mogu godišnje trajati ukupno za vojnike i za sve žene - vojne obveznice do 15 dana, a za rezervne oficire i podoficire do mjesec dana.

Rezervni vojnik, rezervni podoficir i rezervni oficir će uobičajno ispunjavati svoje obaveze u rezervnoj strukturi komponente u kojoj su odslužili svoju vojnu obavezu ako oni ne odluče drugačije.

U ratu ili u slučaju vanrednih okolnosti vojni obveznik koji je stupio u Vojsku Federacije ostaje na službi u Vojsci Federacije do donošenja odluke o prestanku ratnog ili vanrednog stanja.

Član 111.

Vojne vježbe se, po pravilu, organiziraju i izvode u vojnim jedinicama, odnosno ustanovama.

Vojne vježbe koje traju do 48 sati organiziraju se i izvode, po pravilu, izvan radnog vremena, u vrijeme dnevnog ili sedmičnog odmora lica u rezervnom sastavu.

Vježbe lica u rezervnom sastavu koje imaju ratni raspored izvan Vojske Federacije smatraju se vojnim vježbama u smislu odredaba ovog Zakona, ako ta lica učestvuju u vježbama na dužnostima na kojima imaju ratni raspored i po pozivu nadležnog organa.

Član 112.

Lica u rezervnom sastavu - muškarci mogu biti pozvani na vojne vježbe do navršenih 60 godina a žene do navršenih 50 godina.

Izuzetno od odredbe stava 1. ovog člana, na vojnu vježbu neće se pozivati trudnice, vojni obveznik čiji je bračni drug pozvan na vojnu vježbu ili koji nema bračnog druga - ako ima dijete mlađe od 15 godina, a ni žena koja ima dijete mlađe od deset godina, bez obzira na to da li joj je bračni drug pozvan na vojnu vježbu.

Lice u rezervnom sastavu može biti pozvano na vojnu vježbu najviše do 30 dana tokom jedne godine.

Član 113.

Licu u rezervnom sastavu, na njegov zahtjev, vojna vježba se odgađa zbog sljedećih razloga:

 

-         ako je bolesno - do idućeg pozivanja nakon ozdravljenja;

-         ako se iz njegovog domaćinstva u isto vrijeme pozivaju na vojnu vježbu dva ili više članova, ili se neki od njih već nalazi na vojnoj vježbi ili na služenju vojnog roka - dok se jedan član, odnosno druga polovina članova domaćinstva ne vrati sa vojne vježbe, odnosno sa služenja vojnog roka;

-         ako u vrijeme vojne vježbe polaže ispite u srednjoj ili višoj školi odnosno fakultetu - dok takav razlog postoji;

-         ako bi zbog smrti ili teške bolesti u domaćinstvu odnosno zbog elementarne nepogode domaćinstvo bilo dovedeno u težak položaj njegovim odlaskom na vojnu vježbu - dok takvo stanje u domaćinstvu traje, a najduže šest mjeseci;

-         ako u mjestu u kojem boravi dođe do pojave zarazne bolesti - dok zarazna bolest traje.

 

Vojna vježba se može, izuzetno, odgoditi zbog neodgodivih potreba službe, ako to zatraže nadležni organi općine, kantona ili organ Federacije, ovlašteni organi preduzeća ili drugo pravno lice kod kojeg je lice u rezervnom sastavu zaposleno - dok takva potreba postoji, a najduže jednu godinu.

Vojna vježba koja traje duže od tri dana može se poljoprivredniku i drugom licu koje samostalno obavlja privrednu djelatnost, izuzetno, odgoditi zbog neodložnih poslova, ako u njihovom domaćinstvu odnosno u privatnoj radnji nema drugog člana sposobnog za obavljanje potrebnih poslova - najduže tri mjeseca.

Odredbe st. 2. i 3. ovog člana primjenjuju se za vrijeme rata ili vanrednog stanja u slučaju da se popuna Vojske Federacije može izvršiti drugim vojnim obveznicima, s tim da se licu u rezervnom sastavu iz razloga navedenih u stavu 2. ovog člana služba u Vojsci Federacije može odgoditi do 90 dana, a iz razloga stava 3. ovog člana služba u Vojsci Federacije može se odgoditi do 45 dana.

Zbog potrebe školovanja stručnog kadra Vlada Federacije može donijeti odluku da se redovnim studentima na određenim višim školama i fakultetima u zemlji i inozemstvu odgodi služba u Vojsci Federacije za vrijeme ratnog stanja do završetka studija, pod uvjetom da student redovno polaže ispite.

Zahtjev za odgodu vojne vježbe podnosi se nadležnoj organizacionoj jedinici Federalnog ministarstva odbrane u općini u roku od osam dana od dana prijema poziva za vojnu vježbu, a ako se odgoda traži zbog razloga navedenih u alinejama 1., 4. i 5. stava 1. ovog člana zahtjev se može podnijeti i kad nastane razlog zbog kojeg se traži odgoda vojne vježbe.

Član 114.

Na lica u rezervnom sastavu koja su stupila u Vojsku Federacije za vrijeme rata ili vanrednog stanja primjenjuju se odredbe čl. 98. i 99. ovog Zakona, s tim da se licu u rezervnom sastavu služba u Vojsci Federacije može prekinuti iz ovih razloga:

 

-         ako se iz njegovog domaćinstva u isto vrijeme već nalaze tri ili više člana, ili su neki od njih već izgubili život ili teško ranjeni, te su usljed zadobijene povrede ili rane zbog trajne nesposobnosti za vojnu službu otpušteni iz Vojske Federacije;

-         redovnim studentima viših škola i fakulteta za koje je odlukom Vlade Federacije, zbog nužnosti školovanja stručnog kadra, omogućen studij do završetka školovanja;

-         zbog obavljanja neodložnih poljoprivrednih radova ili druge privredne djelatnosti, ako u njegovom domaćinstvu nema drugog člana sposobnog za obavljanje ovih poslova najduže do 45 dana;

-         zbog neodložnih potreba službe, ako to zatraži organ Federacije, kantona i općine, ovlašteni organ preduzeća ili druga pravna lica dok takva potreba postoji - a najduže do 90 dana.

 

Licu u rezervnom sastavu kome bi iz razloga navedenih u stavu 1. ovog člana trebalo izvršiti prekid službe u Vojsci Federacije duže od 90 dana, nadležni organ koji vodi vojnu evidenciju vojnih obveznika može odlučiti da promijeni ratni raspored ukoliko se ne radi o licu posebne vojno-evidencione specijalnosti ili licu na komandnoj dužnosti.

Član 115.

Licima u rezervnom sastavu, prema potrebama popune oružanih snaga, određuje se i priopćava ratni raspored u organizacionim jedinicama Federalnog ministarstva odbrane.

Podaci o ratnom rasporedu vojna su tajna.

Licu u rezervnom sastavu kome je određen ratni raspored može se dati lična vojna oprema prema dužnosti na koju je raspoređeno.

Lice kome se, u smislu odredaba stava 3. ovog člana, daje lična vojna oprema dužno je tu opremu primiti, čuvati i održavati, a kad je to određeno pozivom nadležnog organa - nositi je uza se i na zahtjev vratiti je u ispravnom stanju.

Član 116.

Lice u rezervnom sastavu kod kojeg je nastala promjena zdravstvenog stanja koja utiče na njegovu sposobnost za vojnu službu može, na svoj zahtjev ili po pozivu nadležnog organa, biti upućeno na ljekarski pregled radi ocjene sposobnosti za vojnu službu.

Ocjenu sposobnosti za vojnu službu iz stava 1. ovog člana daje regrutna komisija u skladu sa odredbama ovog Zakona o ocjenjivanju zdravstvene sposobnosti regruta za vojnu službu.

Član 117.

Ovlašćuje se federalni ministar odbrane, u skladu sa Zakonom o odbrani BiH, direktivama, propisima i naredbama ministra odbrane BiH, zajedničkom odbrambenom i sigurnosnom politikom Bosne i Hercegovine, da donese propise o: pozivanju lica u rezervnom sastavu na vojne vježbe i odgodi vojne vježbe; odgodi službe u Vojsci Federacije za vrijeme rata i o prekidu službe u Vojsci Federacije za vrijeme rata; organiziranju stručne obuke lica u rezervnom sastavu; načinu određivanja, promjene i ukidanja ratnog rasporeda vojnim obveznicima; izdavanju vojnim obveznicima lične vojne opreme i o čuvanju, održavanju i vraćanju te opreme.

 

6. Obaveza vojnih obveznika u vezi sa putovanjem i boravkom u inozemstvu

Član 118.

Regrut koji namjerava putovati u inozemstvo na privremeni ili stalni boravak dužan je o tome obavijestiti organizacionu jedinicu Federalnog ministarstva odbrane kod kojeg se vodi u evidenciji.

Član 119.

Regrut i lice u rezervnom sastavu koji privremeno borave u inozemstvu dužni su po povratku u Federaciju u roku od osam dana javiti se nadležnom organu u Federaciji.

Član 120.

Regrut koji se sa privremenog boravka u inozemstvu vrati u zemlju upućuje se na služenje vojnog roka, ako je na regrutiranju ocijenjen sposobnim ili ograničeno sposobnim za vojnu službu.

Regrut koji se sa stalnog boravka u inozemstvu vrati u zemlju na boravak duži od šest mjeseci upućuje se na služenje vojnog roka pod uvjetima iz stava 1. ovog člana.

Izuzetno od odredbe stava 2. ovog člana, regrut koji se sa stalnog boravka u inozemstvu vrati na boravak u Federaciju radi školovanja, ne upućuje se na služenje vojnog roka dok mu školovanje traje.

Regrut koji osim domicilnog državljanstva ima i strano državljanstvo a boravi u inozemstvu, upućuje se na služenje vojnog roka uz uvjete iz st. 2. i 3. ovog člana, i uz uvjet da vojni rok nije služio u zemlji čije državljanstvo ima osim domicilnog.

Član 121.

Putovanje u inozemstvo i boravak vojnika i lica u rezervnom sastavu, dok su na službi u Vojsci Federacije, uređuje se propisima kojima je uređena služba u Vojsci Federacije.

Lice u rezervnom sastavu ne može pristupiti u službu stranih oružanih snaga ili zasnivati bilo kakav odnos sa tim snagama bez prethodnog odobrenja Federalnog ministarstva odbrane.

Uvjete i postupak izdavanja odobrenja za putovanje i boravak u inozemstvu vojnih obaveznika za vrijeme ratnog stanja uređuje se propisom federalnog ministra odbrane.

 

 

 

7. Pozivanje i evidencija vojnih obveznika

Član 122.

Vojni obveznik kojeg nadležna organizaciona jedinica Federalnog ministarstva odbrane pozove u vezi sa vršenjem vojne obaveze dužan se javiti određenom organu u mjestu i u vrijeme koji su označeni u pojedinačnom ili općem pozivu i da sa sobom ponese stvari i isprave koje su određene u pozivu.

Pojedinačni poziv, osim poziva za mobilizaciju ili za probnu mobilizaciju, dostavlja se vojnom obvezniku najkasnije 30 dana prije dana određenog za početak obaveze radi koje je pozvan.

Ako se vojni obveznik ne odazove pozivu i ne opravda izostanak, organizaciona jedinica Federalnog ministarstva odbrane koja ga je pozvala može izdati nalog za njegovo prisilno privođenje.

Nalog za prisilno privođenje izvršava ovlašteni organ unutrašnjih poslova.

Član 123.

Organi i organizacije Federacije, preduzeća i druga pravna lica, kao i privatni preduzetnici kod kojih je zaposlen vojni obveznik koji izbjegava vršenje vojne obaveze, dužni su to odmah prijaviti nadležnom organu.

Član 124.

Lice koje bude pozvano u vezi sa vršenjem vojne vježbe ima pravo na naknadu troškova za prijevoz sredstvima javnog saobraćaja, smještaj i prehranu.

Uvjeti za isplaćivanje naknade iz stava 1. ovog člana licima pozvanim u vezi sa vršenjem vojne vježbe u Vojsci Federacije i visina te naknade određuju se propisom federalnog ministra odbrane.

Član 125.

Regrutu i licu u rezervnom sastavu koji su u radnom odnosu a pozvani su u vezi sa vršenjem vojne vježbe, za vrijeme vršenja te obaveze pripada naknada u visini plaće što bi je ostvarili da nisu pozvani na vojnu vježbu.

Regrutu i licu u rezervnom sastavu koji su obrtnici ili vrše drugu profesionalnu djelatnost (advokati, prevodioci, muzičari i dr.) za vrijeme vršenja vojne vježbe pripada novčana naknada u visini osnovice koja služi za obračun i uplatu doprinosa za penzijsko i invalidsko osiguranje, uvećana za iznos propisanih obaveza što ih ta lica plaćaju za vrijeme vršenja vojne vježbe.

Regrutu i licu u rezervnom sastavu koji ostvaruju pravo na penziju ili primaju novčanu naknadu zbog privremene nezaposlenosti pripada penzija, odnosno novčana naknada i za vrijeme vršenja vojne vježbe.

Regrutu i licu u rezervnom sastavu kojima ne pripada naknada prema odredbama st. 1., 2. i 3. ovog člana, za vrijeme vršenja vojne vježbe pripada novčana naknada u iznosu koji propiše Vlada Federacije.

Regrutu i licu u rezervnom sastavu iz st. 1. i 3. ovog člana kojima je naknada plaće, penzije ili novčane naknade zbog privremene nezaposlenosti manja od naknade iz stava 4. ovog člana, pripada i razlika između primanja na koja imaju pravo i naknade iz stava 4. ovog člana.

Licu u rezervnom sastavu za vrijeme vojne vježbe pripada plaća prema činu koji ima i položaju na kojem se nalazi, ako je to za njega povoljnije.

Naknade predviđene odredbama ovog člana isplaćuju se licima pozvanim radi vršenja vojne vježbe u Vojsci Federacije na teret Federalnog ministarstva odbrane putem nadležne komande.

Naknade predviđene odredbama ovog člana ne pripadaju licu u rezervnom sastavu pozvanom na vojnu vježbu koja traje do 48 sati. Za to vrijeme pripada mu besplatna hrana i smještaj, ako vojna vježba traje duže od osam sati.

Poslodavci su dužni licu pozvanom na vojnu vježbu koja traje manje od 48 sati omogućiti da ostvari neumanjenu plaću i drugu zaradu (preraspodjelom radnog vremena ili na drugi način).

Lice u rezervnom sastavu ne može biti pozvano na vojnu vježbu koja se izvodi uz uvjete iz stava 8. ovog člana duže od 24 sata tokom jedne godine, odnosno 48 sati tokom dvije godine.

Član 126.

O vojnim obveznicima vodi se vojna evidencija. Ministar odbrane BiH imat će pristup svim vojnim evidencijama o vojnim obveznicima.

Vojnu evidenciju svih vojnih obveznika vodi organizaciona jedinica Federalnog ministarstva odbrane i Federalno ministarstvo odbrane.

Vojni obveznici vode se u vojnoj evidenciji prema prebivalištu, a vojni obveznici koji su u radnom odnosu na neodređeno vrijeme na području druge općine na kojoj nemaju prebivalište - prema mjestu rada, ako su u tom mjestu prijavili boravak.

Vojnu evidenciju vojnih obveznika koji borave u inozemstvu duže od jedne godine vode i nadležna diplomatska predstavništva.

Vojni obveznici uvode se u vojnu evidenciju na početku godine u kojoj nastaje obaveza regrutovanja.

Žene - vojne obveznice raspoređene u rezervni sastav Vojske Federacije vode se u vojnoj evidenciji prema propisima koje donosi federalni ministar odbrane.

Član 127.

Vojnim obveznicima koji se vode u vojnoj evidenciji izdaje se vojna knjižica.

Vojna knjižica je lični javni dokument kojom vojni obveznik dokazuje izvršenje vojne obaveze i svoj identitet dok je na vojnoj službi.

Vojnu knjižicu izdaje nadležna organizaciona jedinica Federalnog ministarstva odbrane u općini kod kojeg se vojni obveznik vodi u vojnoj evidenciji.

Izuzetno od odredbe stava 3. ovog člana, vojnu knjižicu izdaje:

 

-         vojna škola - pitomcima kojima ranije nije izdana vojna knjižica i pitomcima koji izgube vojnu knjižicu ili na drugi način ostanu bez nje;

-         jedinica, odnosno ustanova Vojske Federacije licima kojima prestane profesionalna vojna služba i vojnicima koji izgube vojnu knjižicu ili na drugi način ostanu bez nje.

Organi iz alineja 1. i 2. stava 4. ovog člana dužni su organizacionoj jedinici Federalnog ministarstva odbrane u općini dostaviti podatke o izdatim vojnim knjižicama.

Vojni obveznici dužni su čuvati vojnu knjižicu.

Ako je u vojnu knjižicu upisan ratni raspored, ona predstavlja vojnu tajnu.

Zabranjeno je iznositi vojnu knjižicu iz Bosne i Hercegovine.

Vojni obveznik koji putuje u inozemstvo na boravak duži od jedne godine dužan je prije polaska u inozemstvo svoju vojnu knjižicu predati organizacionoj jedinici Federalnog ministarstva odbrane u općini kod koje se vodi u vojnoj evidenciji.

Član 128.

Regrut i lice u rezervnom sastavu dužni su u roku od osam dana od dana nastale promjene organu kod kojeg se vode u vojnoj evidenciji prijaviti: vidljivu promjenu zdravstvenog stanja značajnu za sposobnost za vojnu službu; sticanje školskih i stručnih kvalifikacija; zasnivanje i prestanak radnog odnosa; vrstu i mjesto obavljanja samostalne djelatnosti, odnosno druge profesionalne djelatnosti; promjenu stana (novu adresu); promjenu prebivališta; povratak sa služenja vojnog roka i gubljenje vojne knjižice.

Žene - vojne obveznice koje se vode u vojnoj evidenciji, osim promjena iz stava 1. ovog člana, dužne su prijaviti i promjene u porodičnom životu koje utiču na vršenje vojne obaveze (udaja, trudnoća, rođenje djeteta, rastava braka, smrt u porodici).

Član 129.

O promjenama kod vojnog obveznika do kojih je došlo odlukom drugog nadležnog organa taj organ je dužan, u roku od 15 dana od dana nastale promjene, obavijestiti nadležnu organizacionu jedinicu Federalnog ministarstva odbrane u općini kod kojeg se vojni obaveznik vodi u vojnoj evidenciji i to:

 

-         o promjeni ličnog imena i o prestanku državljanstva - organ koji je o tome donio pravosnažnu odluku;

-         o pokretanju, obustavi ili prekidu krivičnog postupka zbog krivičnog djela za koje se goni po službenoj dužnosti; o pravosnažnoj osudi zbog krivičnog djela na kaznu maloljetničkog zatvora ili na bezuvjetnu kaznu zatvora; o pravosnažnoj izrečenoj zavodskoj odgojnoj mjeri ili mjerama sigurnosti obaveznog psihijatrijskog liječenja i čuvanja u zdravstvenoj organizaciji i obaveznog liječenja alkoholičara i narkomana u zdravstvenoj ili drugoj specijaliziranoj organizaciji, te o upućivanju na izdržavanje kazne maloljetničkog zatvora ili zatvora - mjerodavni sud;

-         o otpuštanju sa izdržavanja kazne zatvora ili maloljetničkog zatvora – organ, odnosno ustanova koja je vojnog obveznika otpustila sa izdržavanja kazne;

-         o smrti ili proglašenju nestalim vojnog obveznika - obavijest, u smislu stava 1. ovog člana, dužan je dostaviti matičar koji je o tome unio podatak u matičnu knjigu umrlih.

Član 130.

Ovlašćuje se federalni ministar odbrane da donese propise o: pozivanju vojnih obveznika radi vršenja vojne obaveze; načinu na koji će se isplaćivati naknade vojnim obaveznicima pozvanim radi vršenja vojne vježbe u Vojsci Federcije i o vođenju vojne evidencije vojnih obveznika, u skladu s Zakonom o odbrani BiH, direktivama, propisima i naredbama ministra odbrane BiH i zajedničkom odbrambenom i sigurnosnom politikom Bosne i Hercegovine.

8. Postupak

Član 131.

Rješenje u vezi sa izvršenjem vojne obaveze donosi nadležna organizaciona jedinica Federalnog ministarstva odbrane u općini, ako ovim Zakonom nije drukčije određeno.

Po žalbi na rješenje iz stava 1. ovog člana rješava Federalno ministarstvo odbrane.

Rješenje u vezi sa izvršenjem obaveze služenja vojnog roka vojnika donosi nadležni starješina jedinice Vojske Federacije u kojoj se vojnik nalazi na služenju vojnog roka.

Žalba protiv rješenja koje je doneseno u vezi sa izvršenjem vojne obaveze ne zadržava izvršenje tog rješenja.

Po žalbi protiv odluke regrutne komisije rješava Federalno ministarstvo odbrane.

Po žalbi na rješenje iz stava 3. ovog člana rješava Zajednička komanda, a ako je prvostepeno rješenje donijela Zajednička komanda po žalbi odlučuje federalni ministar odbrane.

Po žalbi protiv odluke diplomatskog predstavništva u vezi sa izvršenjem vojne obaveze vojnog obveznika na privremenom ili stalnom boravku u inozemstvu rješava Federalno ministarstvo odbrane.

Protiv rješenja donijetog po žalbi iz stava 5. ovog člana ne može se voditi upravni spor.

Član 132.

U upravnom postupku koji se vodi u vezi sa izvršenjem vojne obaveze ili slučajevima koji se odnose na vojnu obavezu, takse se ne mogu uvoditi niti naplaćivati za rješenja i druge odluke, potvrde i druge akte, zahtjeve, žalbe i druge podneske, kao i druge priloge uz te akte odnosno podneske.

 

 

VII - ODBRAMBENI POSTUPCI

1. Pripravnost

Član 133.

U skladu sa utvrđenim postupcima za pripravnost osigurava se postupanje za organizirani prijelaz Vojske Federacije, organa Federacije, kantona, općina i pravnih lica u stanje pripravnosti za izvođenje odbrambenih zadataka u vanrednim okolnostima, odnosno za djelovanje u ratnim uvjetima.

Naređenje za provođenje propisanih postupaka za stavljanje u pripravnost određuju, u skladu sa svojom organizacijom, organi Federacije i pravna lica koja, prema odredbama ovog Zakona, donose planove odbrane, u skladu s Zakonom o odbrani BiH, direktivama, propisima i naredbama ministra odbrane BiH i zajedničkom odbrambenom i sigurnosnom politikom Bosne i Hercegovine.

Član 134.

Federalno ministarstvo odbrane određuje zadatke koji se moraju uraditi pri provođenju pojedinih mjera pripravnosti, u skladu sa Zakonom o odbrani BiH, direktivama, propisima i naredbama ministra odbrane BiH i zajedničkom odbrambenom i sigurnosnom politikom Bosne i Hercegovine.

Zadatke iz stava 1. ovog člana, kao i mjere pripravnosti obavezni su provesti Vojska Federacije, organi Federacije, kantona i općina i pravna lica na način, po postupku i u roku određenom za njihovo provođenje.

Vojska Federacije, organi Federacije, kantona i općina i pravna lica iz stava 2. ovog člana obavezni su u svojim planovima odrediti aktivnosti i izvršioce za izvođenje pojedinih zadataka iz mjera pripravnosti, s obzirom na prirodu svoje djelatnosti, ovlaštenja i druge okolnosti, pri čemu ne smiju planirati zadatke koji bi prevazilazili namjenu i obim pojedinačnog postupka.

2. Mobilizacija

Član 135.

Mobilizacija obuhvata postupke, zadatke i aktivnosti koje provodi Vojska Federacije, organi Federacije, kantona i općina i pravna lica, u skladu sa svojim planovima kojima se osigurava organizirani prijelaz iz mirnodopske na ratnu organizaciju.

Podršku mobilizaciji Vojske Federacije, te mobilizaciju građana i pravnih lica planiraju kao dio svojih odbrambenih priprema Vojska Federacije, organi Federacije, kantona, općina i pravna lica koja su od posebnog značaja za odbranu.

Druga pravna lica planiraju podršku mobilizaciji Vojske Federacije samo za obavljanje onih zadataka koje su dužni obavljati u slučaju rata ili vanrednih okolnosti prema odluci ovlaštenog organa Bosne i Hercegovine.

Odgovorna lica za provedbu mobilizacije su:

-         u preduzećima i drugim pravnim licima - direktori,

-         u Vojsci Federacije - komandanti,

-         u organima Federacije, kantona i općina - ovlašteni rukovodioci tih organa.

Član 136.

Organi Federacije, kantona i općina i pravna lica koja planiraju mobilizaciju izrađuju svoje mobilizacijske planove na osnovu mobilizacijske procjene koja je sastavni dio procjene vojno-političkih, ekonomskih i drugih uvjeta u slučaju napada na Bosnu i Hercegovinu ili njen dio i na osnovu odluke o načinu pripremanja i izvođenja mobilizacije koju donosi Vlada Federacije.

Član 137.

Organizaciju i način prijema, prenošenja i provođenja postupaka tokom mobilizacije propisuje federalni ministar odbrane, u skladu sa Zakonom o odbrani BiH, direktivama, propisima i naredbama ministra odbrane BiH i zajedničkom odbrambenom i sigurnosnom politikom Bosne i Hercegovine.

Član 138.

Mobilizacija započinje prijemom naređenja za izvođenje mobilizacije, a završava u vrijeme određeno u mobilizacijskom planu.

Nakon mobilizacije Vojska Federacije, organi Federacije, kantona, općina i pravna lica nastavljaju sa djelovanjem prema svojim planovima.

3. Postupci za sigurnost i čuvanje tajnih podataka odbrane

Član 139.

Podaci o odbrani koji su određeni kao tajna (vojna ili službena) Federacije, kantona i općina mogu se prenositi tehničkim sredstvima veze samo ako se pri tome čuva i osigurava njihova tajnost. Kod prenošenja tajnih podataka tehničkim sredstvima veze moraju se koristiti kriptografski postupci za njihovo čuvanje i zaštitu.

Zbog zaštite tajnosti kod upotrebe elektroničkih sredstava veze provode se propisani postupci protivelektronske zaštite i čuvanja.

Vlada Federacije propisuje kriterije za određivanje tajnih podataka odbrane i posebne i opće postupke za njihovo čuvanje, u skladu sa Zakonom o odbrani BiH, propisima i naredbama ministra odbrane BiH i zajedničkom odbrambenom i sigurnosnom politikom Bosne i Hercegovine.

Propisi iz prethodnog stava primijenit će se na organe Federacije, kantona, općina i pravna lica, te za Vojsku Federacije.

Član 140.

Organi Federacije, kantona i općina i pravna lica propisuju u općim aktima koji podaci iz njihovog djelokruga su od posebnog značaja za odbranu i opće i posebne postupke za njihovo čuvanje, u skladu sa Zakonom o odbrani BiH, direktivama, propisima i naredbama ministra odbrane BiH i zajedničkom odbrambenom i sigurnosnom politikom Bosne i Hercegovine.

Član 141.

Radi sigurnosti građana i imovine i zaštite interesa odbrane, za vrijeme izvođenja vojnih vježbi, federalni ministar odbrane ili komandant kojeg on ovlasti može ograničiti slobodu kretanja na određenom području na kojem se vježba izvodi i u saradnji sa nadležnim organima Federacije odrediti mjere i postupke za osiguranje tog područja.

U ratu, vojni komandant na položaju komandanta brigade te njemu ravan ili viši komandant, može u području, zoni i na prostoru izvođenja priprema borbenih djelovanja privremeno ograničiti slobodu kretanja.

Federalni ministar odbrane, uz saglasnost ministra unutrašnjih poslova, donosi propise o označavanju zabranjenih područja i o načinu provođenja ograničenja slobode kretanja na tom području.

Član 142.

Osmatranje i snimanje vojnih objekata i drugih objekata koje nadležni organ odredi kao objekte posebno značajne za odbranu Bosne i Hercegovine u Federaciji i prilazi tim objektima zabranjeni su.

Objekte iz stava 1. ovog člana određuju: vojne objekte – federalni ministar odbrane a druge objekte - Vlada Federacije.

Organi iz stava 2. ovog člana određuju područja posebno značajna za odbranu zemlje na kojima se ne mogu graditi drugi objekti bez njihove saglasnosti i područja u kojima zemljište mogu premjeravati i istraživati samo posebno ovlašteni organi i pravna lica.

Ovlašćuje se federalni ministar odbrane da propiše kriterije za određivanje objekata iz stava 2. ovog člana i obavezne mjere za zaštitu takvih objekata i način označavanja zabrane.

Član 143.

Strana fizička i pravna lica ne mogu na teritoriji Federacije samostalno vršiti naučna i druga istraživanja ili na drugi način prikupljati podatke u oblastima od značaja za odbranu zemlje.

Državni organi, preduzeća i druga pravna lica kad u oblastima od značaja za odbranu zemlje vrše na teritoriji Federacije naučna i druga istraživanja zajedno sa stranim fizičkim i pravnim licima, ili za potrebe tih lica ili u bilo kojoj drugoj saradnji sa stranim fizičkim i pravnim licima u kojoj daju podatke iz oblasti od značaja za odbranu, dužni su prethodno pribaviti odobrenje ovlaštenog federalnog ministarstva za oblast nauke.

Državni organi, preduzeća i druga pravna lica koja se bave istraživanjima u oblastima od značaja za odbranu zemlje ili, pak, koriste rezultate takvih istraživanja ne mogu podatke o tim rezultatima davati stranim fizičkim ili pravnim licima bez prethodnog odobrenja organa iz stava 2. ovog člana.

Pri davanju odobrenja iz st. 2. i 3. ovog člana ovlašteno ministarstvo prethodno će pribaviti mišljenje Federalnog ministarstva odbrane.

Odobrenja iz stava 2. odnosno 3. ovog člana pribavljaju se ako se podaci odnose na: vojnu nauku i istraživanja u oblasti odbrane; nauku o zemlji i okolnom prostoru; vodoprivredu i elektroprivredu; prostorno planiranje i urbanizam; saobraćaj i veze i primjenjivanje nuklearne energije, istraživanje osobina mora i morskog dna.

Član 144.

Snimanje iz zraka teritorije Federacije za potrebe premjera zemljišta, istraživanja i prostornog uređenja i za druge potrebe privrede i nauke i razvijanje i umnožavanje aerofotosnimaka, pored Federalnog ministarstva odbrane, mogu vršiti samo oni državni organi, preduzeća i druga pravna lica koja za to ovlaste nadležni organi vlasti.

Na dijelovima teritorije Federacije koji su od posebnog značaja za odbranu Bosne i Hercegovine, koje određuje federalni ministar odbrane svojim aktom, a uz saglasnost ministra odbrane BiH, snimanje iz zraka može vršiti samo Federalno ministarstvo odbrane.

Stranim fizičkim i pravnim licima zabranjeno je snimanje iz zraka teritorije Federacije.

Izuzetno od odredbe stava 3. ovog člana, ako to nije u suprotnosti sa interesima odbrane i sigurnosti zemlje, Federalno ministarstvo odbrane, uz saglasnost ministra odbrane BiH, po prethodno pribavljenom mišljenju Federalnog ministarstva unutrašnjih poslova, može dati odobrenje stranim fizičkim i pravnim licima za snimanje iz zraka teritorije Federacije.

Aerofotosnimanje, radovi na premjeru zemljišta u graničnom i priobalnom moru, snimanje eksterijera za potrebe snimanja filmova i televizijskih produkcija mogu se obavljati samo po odobrenju Federalnog ministarstva odbrane.

Vlada Federacije donosi propis o postupku za izdavanje odobrenja za izvršenje poslova iz stava 5. ovog člana i za izdavanje kartografskih publikacija.

4. Obavještajno-sigurnosni poslovi

Član 145.

Obavještajno-sigurnosne poslove u oblasti odbrane iz nadležnosti Federalnog ministarstva odbrane i Vojske Federacije obavlja vojna obavještajno-sigurnosna služba u Federaciji (u daljnjem tekstu: vojna obavještajno-sigurnosna služba).

Poslove iz stava 1. ovog člana obavlja vojna obavještajno-sigurnosna služba, u skladu sa odredbama Zakona o odbrani BiH koji regulira nadležnost za obavljanje obavještajnih, kontraobavještajnih i sigurnosnih poslova u sistemu odbrane Bosne i Hercegovine.

Član 146.

Federalni ministar odbrane, uz saglasnost ministra odbrane BiH, donosi propise o organizaciji vojne obavještajno-sigurnosne službe, njenoj nadležnosti i metodama rada u sistemu odbrane Bosne i Hercegovine.

Propis iz stava 1. ovog člana bit će usklađen sa propisom o unutrašnjoj organizaciji Federalnog ministarstva odbrane i formacijom jedinica i komandi Oružanih snaga Bosne i Hercegovine iz Federacije.

Član 147.

U obavljanju poslova iz nadležnosti vojne obavještajno-sigurnosne službe pripadnici službe imaju ista prava, obaveze i odgovornosti kao i pripadnici Obavještajno-sigurnosne agencije Bosne i Hercegovine kad obavljaju poslove iz njihove nadležnosti, kako je to regulirano Zakonom o Obavještajno-sigurnosnoj agenciji Bosne i Hercegovine.

Član 148.

Formaciju, organizaciju, nadležnosti i metod rada vojne policije propisuje federalni ministar odbrane.

VIII - OBUČAVANJE I OSPOSOBLJAVANJE ZA ODBRANU

Član 149.

Radi sticanja stručnih znanja i vještina za odbranu građani imaju pravo i dužnost da se obučavaju i osposobljavaju za odbranu.

Obučavanje za odbranu organizira i provodi Federalno ministarstvo odbrane putem svojih organizacionih jedinica u kantonu, odnosno općini, u skladu sa planovima i programima obuke koje donosi federalni ministar odbrane, u skladu sa Zakonom o odbrani BiH, direktivama, propisima i naredbama ministra odbrane BiH i zajedničkom odbrambenom i sigurnosnom politikom Bosne i Hercegovine.

Za potrebe obučavanja za odbranu Federalno ministarstvo odbrane može, uz saglasnost ministra odbrane BiH, osnivati centre za obuku.

Član 150.

Obučavanje za odbranu kadrova raspoređenih na ratne dužnosti u organima Federacije, kantona i općina, preduzećima i drugim pravnim licima koja su odlukom ovlaštenih organa proglašena od posebnog značaja za odbranu, vrši se po planovima i programima koje donosi federalni ministar odbrane.

Član 151.

Obuka stanovništva za samozaštitu i druge zadatke u odbrani može se vršiti i putem sredstava masovnog komuniciranja i na drugi pogodan način.

 

IX - VEZE FEDERALNIH ORGANA, KRIPTOZAŠTITA I PROTIVELEKTRONSKA BORBA

Član 152.

Za potrebe organa Federacije radi osiguranja rukovođenja i komandovanja za vrijeme ratnog stanja ili vanrednih okolnosti Federalno ministarstvo odbrane organizira i priprema sistem veza i mjere kriptozaštite organa Federacije, protivelektronske borbe i sigurnosti prijenosa tajnih podataka i informacija tehničkim sredstvima veze.

Za realizaciju veza organa Federacije u Federalnom ministarstvu odbrane formiraju se jedinice veze koje za vrijeme ratnog stanja imaju status vojne jedinice i potčinjene su federalnom ministru odbrane.

U miru funkcioniraju samo centri veze koji predstavljaju mirnodopsko jezgro ratnih jedinica veze.

Status pripadnika jedinica iz stava 2. ovog člana regulira se na način i prema propisima kojima se reguliraju ova pitanja za pripadnike Vojske Federacije.

Član 153.

Imaoci veza dužni su provoditi pripreme za funkcioniranje veza za potrebe odbrane u skladu sa vlastitim planom odbrane i planom odbrane Federacije.

Funkcionalne veze Federalnog ministarstva unutrašnjih poslova i Vojske Federacije moraju biti usklađene sa sistemom veza i kriptozaštite Oružanih snaga Bosne i Hercegovine.

Vlada Federacije uređuje funkcioniranje i organiziranje veza i kriptozaštite i protivelektronske borbe organa Federacije, u skladu sa Zakonom o odbrani BiH, direktivama, propisima i naredbama ministra odbrane BiH i zajedničkom odbrambenom i sigurnosnom politikom Bosne i Hercegovine.

X - PLANIRANJE U OBLASTI ODBRANE

Član 154.

Planiranje u oblasti odbrane obavit će se u skladu s Zakonom o odbrani BiH, direktivama, propisima i naredbama ministra odbrane BiH i zajedničkom odbrambenom i sigurnosnom politikom Bosne i Hercegovine.

Pod planiranjem u oblasti odbrane podrazumijeva se priprema i donošenje planova odbrane koje donose organi Federacije, organi kantona, općina, preduzeća i drugih pravnih lica koje Vlada Federacije, odnosno vlada kantona odredi da su od posebnog značaja za odbranu Federacije, odnosno kantona.

Planove odbrane, pored organa, preduzeća i drugih pravnih lica iz stava 2 ovog člana, donose i ustanove, preduzeća i druga pravna lica kojima ovlašteni organi Federacije, kantona i općine utvrde obavezu nastavljanja rada u ratnim uvjetima.

Član 155.

Planovima odbrane utvrđuju se naročito: organizacija, mjere, postupci i zadaci kojima se osigurava ostvarivanje osnovnih funkcija organa Federacije, kantona, općina, vršenje proizvodnih i uslužnih djelatnosti, ostvarivanje funkcija drugih pravnih lica, kao i način organiziranja i provođenje mjera sigurnosti, mjera zaštite i spašavanja ljudi i materijalnih dobara i druga pitanja od značaja za uspješno funkcioniranje u ratu.

 

 

 

Član 156.

Planove odbrane donose funkcioneri koji rukovode federalnim organima, odnosno organi upravljanja u preduzećima i drugim pravnim licima određeni njihovim općim aktima.

Vlada Federacije, na prijedlog federalnog ministra odbrane, donosi propise o sadržaju i načinu izrade planova odbrane.

XI - INSPEKCIJSKI NADZOR

Član 157.

Federalno ministarstvo odbrane organizira i vrši inspekcijski nadzor u administrativnom lancu komande Vojske Federacije i odbrambenih priprema u organima Federacije, kantona, općina, preduzeća i drugih pravnih lica iz djelokruga inspekcijskog nadzora utvrđenog u skladu sa Zakonom o odbrani BiH, direktivama, propisima i naredbama ministra odbrane BiH i zajedničkom odbrambenom i sigurnosnom politikom Bosne i Hercegovine.

Član 158.

Za obavljanje poslova inspekcijskog nadzora u Federalnom ministarstvu odbrane osniva se inspekcija odbrane Federacije.

Federalni ministar odbrane donosi pravilnik o organizaciji, radu i nadležnosti inspekcije odbrane Federacije i vršenju inspekcijskog nadzora.

XII - RADNI ODNOSI

Član 159.

Na službenike i namještenike u Federalnom ministarstvu odbrane primjenjuju se propisi koji važe za službenike i namještenike organa Federacije, ako ovim Zakonom nije drugačije određeno.

Odredbe posebnog federalnog zakona se također odnose na profesionalna vojna lica, civilna lica na službi u Vojsci Federacije, kao i na lica koja vrše starješinske dužnosti u Vojsci Federacije.

Postupanje suprotno odredbama iz člana 38. ovog Zakona predstavlja disciplinski prijestup.

Za vrijeme štrajka službenika i namještenika Federalnog ministarstva odbrane moraju se osigurati osnovne funkcije odbrane u skladu sa članom 132. Zakona o radnim odnosima i plaćama službenika u organima uprave u Federaciji Bosne i Hercegovine ("Službene novine Federacije BiH", broj 13/98) i člana 1. stav 2. Zakona o štrajku ("Službene novine Federacije BiH", broj 14/00).

 

 

 

Član 160.

Na rad u Federalnom ministarstvu odbrane može se primiti lice koje osim uvjeta određenih federalnim zakonom za službenike i namještenike organa Federacije ispunjava i ove posebne uvjete:

-         da nije osuđivano za krivična djela protiv radne dužnosti, protiv života i tijela, službene dužnosti, za krivična djela protiv Oružanih snaga Bosne i Hercegovine, za krivična djela izvršena iz koristoljublja ili za druga krivična djela izvršena iz nečasnih pobuda;

-         da protiv njega nije pokrenuta istraga, odnosno da se ne vodi krivični postupak za krivična djela iz alineje 1. ovog člana;

-         da je državljanin sa prebivalištem odnosno boravištem na teritoriji Federacije;

-         da je reguliralo obavezu služenja vojnog roka (za muškarce);

-         da mu pravosnažnom presudom nije zabranjeno vršenje određenih djelatnosti, odnosno dužnosti za vrijeme trajanja takve zabrane.

Izuzetno od alineje 3. stav 1. ovog člana, poslove i zadatke koji su od posebnog interesa za odbranu mogu obavljati i stranci, uz prethodnu saglasnost federalnog ministra odbrane.

Član 161.

Za obavljanje određenih zadataka i poslova posebno značajnih za odbranu u radni odnos može se primiti lice i bez raspisivanja konkursa.

Poslove i zadatke iz stava 1. ovog člana određuje federalni ministar odbrane.

Član 162.

Kada to zahtijevaju potrebe službe (dežurstvo, obuka i vježbe, provjera mobilizacije i borbene gotovosti, naređene mjere pripravnosti, regrutovanje i upućivanje regruta na služenje vojnog roka, elementarne nepogode i druge nesreće, te drugi neodložni poslovi) službenik i namještenik Federalnog ministarstva odbrane dužan je te poslove obavljati i duže od punog radnog vremena.

Zbog posebnih uvjeta rada, težine i prirode poslova i odgovornosti za njihovo obavljanje u budžetu Federacije visina sredstava za plaće službenika i namještenika Federalnog ministarstva odbrane i Vojske Federacije, za određene poslove i zadatke, određuju se kao i drugim organima uprave Federacije uvećana do 30%.

Poslove i zadatke iz stava 1. ovog člana utvrđuje federalni ministar odbrane.

Odredbe stava 2. ovog člana primjenjuju se i na rukovodeće službenike u skladu sa osnovama i mjerilima po kojima se osiguravaju sredstva za plaće službenika i namještenika.

Službenicima i namještenicima koji ostvaruju sredstva za plaće, prema odredbama ovog člana, ne pripada plaća za rad duži od punog radnog vremena, rad noću, rad u dane sedmičnog odmora i za obaveznu prisutnost i pripravnost u slučajevima kada rade u smjenama, vrše inspekcijski nadzor i poslove mobilizacijskih i drugih vježbi i dežurstava.

 

Član 163.

Federalni ministar odbrane ili lice koje on ovlasti može, zbog vanrednih potreba odbrane, prekinuti ili odgoditi korištenje godišnjeg odmora službeniku i namješteniku ili naložiti da se službenik odnosno namještenik u određenom vremenu ne udaljava iz mjesta boravka, ako te poslove ne bi mogao obaviti drugi službenik odnosno namještenik, odnosno ako to zahtijeva neodložno izvršenje određenog posla odbrane dok traju takvi razlozi.

Troškovi koji se priznaju službeniku i namješteniku za slučaj prekidanja ili odgode korištenja godišnjeg odmora utvrđuju se propisom federalnog ministra odbrane.

Član 164.

Težom povredom radne obaveze u Federalnom ministarstvu odbrane, pored povreda radnih dužnosti utvrđenih zakonom koji važe za službenika i namještenika organa Federacije, smatra se i:

-         izdavanje ili izvršenje naredbi kojim se očigledno ugrožava sigurnost ljudi i imovine;

-         nepreduzimanje ili neodgovarajuće preduzimanje mjera u vezi sa svojim dužnostima potrebnim za sigurnost ljudi ili povjerenih sredstava i stvari;

-         podnošenje netačnih izvještaja kojima je nanesena šteta pripremama za odbranu;

-         svaka radnja, odnosno propuštanje radnje koja onemogućava, ometa ili otežava ostvarivanje priprema za odbranu;

-         ponašanje koje šteti ugledu Federalnog ministarstva odbrane;

-         izbjegavanje obaveze stručnog usavršavanja.

 

Član 165.

Službenicima i namještenicima Federalnog ministarstva odbrane koji obavljaju posebno teške i po zdravlje štetne poslove računa se penzijski staž sa uvećanim trajanjem od najviše 15 mjeseci osiguranja za 12 mjeseci efektivno provedenih na takvim poslovima.

Pravo na staž iz stava 1. ovog člana ostvaruju službenici i namještenici kojima se radna sposobnost, zbog posebnih uvjeta rada i prirode poslova koje obavljaju, bitno smanjuje.

Poslove i zadatke iz st. 1. i 2. ovog člana, visinu uvećanja staža osiguranja, način uplate doprinosa za taj staž određuje Vlada Federacije, na prijedlog federalnog ministra odbrane.

 

Član 166.

Službenici i namještenici Federalnog ministarstva odbrane za vrijeme ratnog stanja imaju status pripadnika Vojske Federacije.

Pravilnikom o unutrašnjoj organizaciji Federalnog ministarstva odbrane, odnosno formacijom odredit će se poslovi i zadaci na koje se odnose odredbe stava 1. ovog člana.

 

 

 

 

 

XIII - FINANSIRANJE VOJSKE FEDERACIJE I ODBRANE FEDERACIJE

 

Član 167.

Sredstva za finansiranje potreba Vojske Federacije i odbrambenih priprema iz nadležnosti Federacije osiguravaju se u budžetu Federacije.

Kantoni i općine osiguravaju finansijska sredstva za finansiranje odbrambenih priprema koje u skladu sa propisom iz člana 28. ovog Zakona provode nadležni organi u kantonima i općinama.

Budžet za odbranu Federacije izradit će se u skladu sa Zakonom o odbrani BiH i u koordinaciji sa ministrom odbrane BiH.

Pravna lica osiguravaju finansijska sredstva za lične odbrambene pripreme.

 

 

XIV - KAZNENE ODREDBE

Član 168.

 

Novčanom kaznom u iznosu od 2.000,00 KM do 10.000,00 KM kaznit će se za prekršaj pravno lice:

-         ako neizvršava materijalnu obavezu (član 13. stav 3.);

-         ako ne donese svoj plan odbrane (član 29.);

-         ako ne izradi poseban plan za vanredne okolnosti (član 30. stav 1.);

-         ako plan odbrane ne uskladi sa odgovarajućim planom odbrane Federacije (član 31.);

-         ako se Federalno ministarstvu odbrane ne dostave podaci utvrđeni članom 32. ovog Zakona;

-         ako ne provodi poslove vojne obaveze i mobilizacije, u skladu sa ovim Zakonom (član 59. stav 2. i čl. 36. st. 2. i 3.);

-         ako ne provodi mjere sigurnosti, zaštite objekata i tajnih podataka od značaja za odbranu (član 139. st. 1. i 2.);

-         ako u općim aktima ne odredi koji su poslovi od posebnog značaja za odbranu i opće i posebne postupke za njihovo čuvanje (član 140.);

-         ako ne izvodi propisane postupke za osiguranje podataka i ako se protivno zakonu bavi naučno-istraživačkim radom u vojne svrhe ili proizvodnjom vojne opreme i naoružanja (član 143. stav 2.);

-         ako prethodno ne dobije dopuštenje ovlaštenog organa za vršenje naučnih istraživanja na području Federacije zajedno sa stranim fizičkim i pravnim licima ili za takva lica, odnosno za davanje rezultata tim licima na područjima koja su propisom određena kao značajna za odbranu (član 143. stav 3.);

-         ako snima iz zraka na teritoriji Federacije bez dopuštenja (član 144. stav 1.);

-         ako snima iz zraka bez dopuštenja ili ako aerosnimke ne pošalje na pregled prije njihove upotrebe (član 144. stav 5.);

-         ako ne postupi po nalozima inspektora i drugih ovlaštenih lica utvrđenih u propisu iz člana 158. stava 2. ovog Zakona;

-         ako ne osigura finansijska sredstva za potrebe odbrane (član 167. stav 4.).

Novčanom kaznom u iznosu od 200,00 KM do 2.000,00 KM kaznit će se i odgovorno lice u pravnom licu za prekršaj iz stava 1. ovog člana.

Član 169.

Novčanom kaznom u iznosu od 200,00 KM do 10.000,00 KM kaznit će se za prekršaj inozemno pravno lice:

-         ako na teritoriji Federacije bez dopuštenja ovlaštenog organa vrši naučna istraživanja ili neovlašteno koristi rezultate tih istraživanja na područjima koja su propisima određena kao značajna za odbranu (član 143. stav 1.),

-         ako bez dopuštenja ovlaštenog organa snima ili neovlašteno koristi snimke teritorije Federacije (član 144. stav 3.).

Za prekršaj iz stava 1. ovog člana izriče se i sigurnosna mjera oduzimanja pisanog, odnosno snimljenog materijala.

Član 170.

Novčanom kaznom u iznosu od 20,00 KM do 400,00 KM kaznit će se za prekršaj pojedinac:

-         ako u propisanom roku ne prijavi nadležnom organu promjenu prebivališta, adresu stana i dr. (član 7. stav 1. alineja 4.);

-         ako se na poziv ovlaštenog organa i bez opravdanog razloga ne javi na mjesto i u vrijeme koji su navedeni u pojedinačnom ili općem pozivu ili ne preda materijalno sredstvo na mjesto i u vremenu označenom u pojedinačnom pozivu (član 7. stav 1. alineja 2. i član 13. st. 1. i 2.);

-         ako se bez odgovarajuće saglasnosti, odnosno dopuštenja kreće na području gdje je to zabranjeno (član 141. st. 1. i 2.);

-         ako bez odobrenja ili u suprotnosti sa danim dopuštenjem zajedno sa stranim fizičkim ili pravnim licima, odnosno ako za njih snima teritoriju Federacije (član 3 stav 2., a u vezi sa članom 144. stav 3.);

-         ako diskriminira regruta, profesionalno vojno lice i civilno lice na službi u Vojsci Federacije na osnovu religijskog uvjerenja ili pripadnosti narodu, ako nosi vojnu uniformu sa oznakama jedinica Vojske Federacije na vojnim uniformama ili dijelovima vojnih uniformi ukoliko nisu pripadnici Vojske Federacije ili su van službe (član 58. stav 4. i član 57. stav 2.).

 

Za prekršaje iz alineje 4. stav 1. ovog člana izriče se i sigurnosna mjera oduzimanja snimljenog materijala.

Član 171.

Novčanom kaznom u iznosu od 15,00 KM do 300,00 KM kaznit će se za prekršaj regrut ili lice u rezervnom sastavu ako se bez opravdanog razloga ne odazove pozivu ovlaštenog organa u vrijeme i na mjesto koji su označeni u pojedinačnom, odnosno općem pozivu za uvođenje u vojnu evidenciju, regrutaciju, ljekarske ili druge preglede i psihološka ispitivanja, što ih propiše ministar zdravlja, uz saglasnost federalnog ministra odbrane, te za služenje vojnog roka, odnosno za civilno služenje vojnog roka, vojnu vježbu ili vojno-stručno osposobljavanje, što ih izvodi u organizaciji ovlaštenih organa i koje se priznaje kao izvođenje vojne vježbe, te za primanje, odnosno vraćanje lične vojne opreme ili za drugu vojnu službu (član 68. stav 1., član 110. stav 1. i član 115. stav 4.).

Član 172.

Novčanom kaznom u iznosu od 10,00 KM do 150,00 KM kaznit će se regrut i lice u rezervnom sastavu ukoliko:

-          ponese sa sobom vojne isprave u inzemstvo ili pokuša da to učini ili ih ne preda ovlaštenom licu prije polaska – kada ostaje duže od jedne godine (član 127. st. 8. i 9.),

-          u za to predviđenom vremenskom roku ne prijavi izvjesne promjene ovlaštenom licu (član 128.).

Član 173.

Novčanom kaznom u iznosu od 100,00 KM do 500,00 KM kaznit će se za prekršaj pravno lice ako u propisanom roku ne prijavi ovlaštenom organu zakonom utvrđene promjene o vojnom obavezniku (član 129. stav 1.).

Za prekršaj iz stava 1. ovog člana kaznit će se novčanom kaznom u iznosu od 100,00 KM do 250,00 KM i odgovorno lice u tom pravnom licu.

XV - PRIJELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE

Član 174.

Odredbe ovog Zakona koje se odnose na prava i dužnost općine u oblasti odbrane primjereno se primjenjuju na organe gradskih zajednica.

Član 175.

Federalni ministar će, u saradnji sa ministrom odbrane BiH, usvojiti zajedničku politiku o rezervnom sastavu, a na osnovu zajedničke sigurnosne i odbrambene politike Bosne i Hercegovine. Nakon usvajanja ta politike će poništiti sve prethodno donesene odredbe koje nisu u skladu sa ovim Zakonom. 

Član 176.

Pripadnicima oružanih snaga, te redovnog i rezervnog sastava policije vrijeme provedeno u odbrambeno-oslobodilačkom ratu uračunava se poseban staž u dvostrukom trajanju.

Za vrijeme ratnog stanja licima koja su bila nezaposlena a mobilizirana su u civilnu zaštitu, kao i obveznicima jedinica radne obaveze vrijeme provedeno u civilnoj zaštiti, odnosno na izvršavanju radne obaveze uračunava se u poseban staž u jednostrukom trajanju.

Vlada Federacije, a na prijedlog federalnog ministra odbrane, usvojit će kriterije, metode i procedure za priznavanje radnog staža predviđenog u stavu 1. ovog člana.

Prava utvrđena odredbama ovog člana pripadaju i licima koja su te poslove izvršavala u toku odbrambeno-oslobodilačkog rata na teritoriji Federacije.

Član 177.

Popuna Federalnog ministarstva odbrane službenicima i namještenicima, po pravilu, izvršit će se radnicima organa uprave nadležnih za odbranu na teritoriji Federacije koji su zatečeni na radu u tim organima na dan stupanja na snagu ovog Zakona.

Preuzimanje radnika iz stava 1. ovog člana izvršit će se u skladu sa aktom o unutrašnjoj organizaciji Federalnog ministarstva odbrane.

Službenici i namještenici Federalnog ministarstva odbrane iz stava 1. ovog člana koji su poslove odbrane obavljali najmanje dvije godine u toku rata ili su u tom periodu bili pripadnici Armije RBiH i Hrvatskog vijeća obrane, a koji po aktu iz stava 2. ovog člana u trenutku preuzimanja radnika nemaju propisanu školsku spremu, mogu se preuzeti i rasporediti na poslove u Federalnom ministarstvo odbrane za jedan stepen više školske spreme, a najduže dvije godine od dana stupanja na snagu ovog Zakona.

Član 178.

Odredbe člana 66. stav 2. i čl. od 75. do 88. ovog Zakona uskladit će se sa odredbama posebnog zakona iz člana 51. Zakona o odbrani Bosne i Hercegovine u roku od tri mjesaca računajući od dana stupanja na snagu ovog Zakona.

Član 179.

Danom stupanja na snagu ovog Zakona prestaje da važi Zakon o odbrani Federacije Bosne i Hercegovine (''Službene novine Federacije BiH'', broj 15/96, 23/02, 18/03 i 28/03).

Član 180.

Ovaj Zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenim novinama Federacije BiH".

 

 

 

PREDSJEDAVAJUĆI DOMA NARODA PARLAMENTA FEDERACIJE BIH   Slavko Matić

PREDSJEDAVAJUĆI PREDSTAVNIČKOG DOMA PARLAMENTA FEDERACIJE BIH   Muhamd Ibrahimović